Voor het eerst hebben astronomen de nieuwe Webb-ruimtetelescoop gebruikt om een exoplaneet, een planeet buiten ons zonnestelsel, in beeld te brengen.
De exoplaneet is een gasreus, wat betekent dat hij geen rotsachtig oppervlak heeft. De opname bewijst dat ‘Webb’ heel geschikt is voor het fotograferen van exoplaneten.
De nu vastgelegde exoplaneet, HIP 65426 b genaamd, is naar schatting zes tot acht keer zo zwaar als Jupiter.
In vergelijking met onze aarde, die 4,5 miljard jaar oud is, is deze ‘super-Jupiter’ heel jong: slechts 15 à 20 miljoen jaar. HIP 65426 b werd al in 2017 ontdekt met behulp van het SPHERE-instrument van de Europese Very Large Telescope in het noorden van Chili.
Dat instrument maakte er opnamen van op korte infrarode golflengten.
De Webb-opname, gemaakt op langere golflengten, laat details zien die telescopen op de grond niet kunnen detecteren, vanwege de infraroodgloed die de aardatmosfeer uitzendt.
Omdat HIP 65426 b ongeveer honderd keer zo ver van zijn moederster is verwijderd als de aarde van de zon, kon de ruimtetelescoop de planeet gemakkelijk van de ster scheiden.
Twee camera’s van Webb zijn uitgerust met coronagrafen, kleine maskers die het sterlicht blokkeren, waardoor eventuele planeten in de omgeving van een ster beter te zien zijn.
Het maken van directe opnamen van exoplaneten is niet gemakkelijk, omdat sterren veel helderder zijn dan planeten.
Zo is HIP 65426 b in het nabij-infrarood meer dan tienduizend keer zwakker dan zijn moederster, en in het mid-infrarood altijd nog een paar duizend keer zwakker.
Eerder is het ook met de Hubble-ruimtetelescoop al gelukt om directe opnamen van exoplaneten te maken.
De nieuwe Webb-beelden zijn verkregen door een grote internationale samenwerking onder leiding van Sasha Hinkley, van de Universiteit van Exeter (VK). (EE)
(Image Credit: NASA/ESA/CSA, A Carter (UCSC), the ERS 1386 team & A. Pagan (STScI)
