In het archief van de Vlaamse tv-zender VRT is een verloren gewaand interview teruggevonden met de Leuvense priester en kosmoloog Georges Lemaître.
Lemaître was in de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw grondlegger van de theorie van de oerknal.
Hij is daarover in 1964 geïnterviewd voor de toenmalige BRT, maar tot voor kort dacht men dat daar enkel een kort fragment van was bewaard.
Nu is het hele interview van twintig minuten teruggevonden. Het heelal is zo’n 14 miljard jaar geleden ontstaan met een ‘big bang’ of oerknal.
Sindsdien dijt het heelal uit en wordt het alsmaar groter. De theorie kent zowat iedereen.
Minder bekend is dat Lemaître honderd jaar geleden al tot dat inzicht kwam.
In de jaren 60 kon de BRT Lemaître interviewen over zijn oerknaltheorie.
Maar het interview ging verloren en enkel een kort fragment van een minuut leek te zijn bewaard in het VRT-archief.
De opname raakte zoek doordat zij verkeerd werd gecategoriseerd en de naam van Lemaître verkeerd was gespeld.
Ze werd bij toeval ontdekt bij het digitaliseren van aangetaste filmrollen.
Twintig minuten lang vertelt Georges Lemaître hoe volgens hem het heelal moet zijn ontstaan vanuit één primitief atoom: een superdichte massa die is ‘geëxplodeerd’ en maar blijft uitdijen.
Hij ging daarmee in tegen wat veel wetenschappers tot dan toe dachten: dat de kosmos statisch en onveranderlijk was.
De theorie werd aanvankelijk dan ook sceptisch ontvangen. In het interview vertelt Lemaître onder meer dat hij niet begrijpt waarom andere astronomen, zoals de Brit Fred Hoyle, blijven geloven in een ‘standvastig heelal’.
Het was trouwens diezelfde Fred Hoyle die de benaming ‘big bang’ als eerste gebruikte, om de spot te drijven met de theorie.
Maar gaandeweg sloten steeds meer wetenschappers zich erbij aan. T
och duurde het nog tot 1965, één jaar voor Lemaîtres dood, dat de oerknaltheorie werd bewezen door de ontdekking van de kosmische achtergrondstraling. (EE)
(Image Credit: NASA’s Goddard Space Flight Center/CI Lab)