De ruimtesonde Juno, die momenteel de planeet Jupiter onderzoekt, heeft bij toeval een verrassende ontdekking gedaan.
Het lijkt erop dat de planeet Mars een belangrijke leverancier is van interplanetair stof.
De ruimte tussen de planeten in ons deel van ons zonnestelsel is niet helemaal leeg: ze is gevuld met een ijle ‘mist’ van stofdeeltjes die tijdens zeer donkere nachten op aarde waarneembaar is als zodiakaal licht.
Lang is gedacht dat dit stof grotendeels afkomstig is van planetoïden en kometen.
Maar dat lijkt toch niet zo te zijn.
Tijdens zijn reis van de aarde naar Jupiter registreerden vier kleine camera’s van Juno, eigenlijk bedoeld voor navigatiedoeleinden, duizenden geheimzinnige lichtsporen.
Nader onderzoek liet zien dat deze werden veroorzaakt door stofdeeltjes die in botsing waren gekomen met de zonnepanelen van ruimtesonde, die daardoor onbedoeld als stofdetectors fungeerden. Een analyse van de detecties heeft uitgewezen dat meeste inslagen van stofdeeltjes plaatsvonden op het moment de Juno zich tussen de aarde en de planetoïdengordel even voorbij de planeet Mars bevond.
Nog verder naar buiten is veel minder stof te vinden, doordat de planeet Jupiter met zijn grote aantrekkingskracht voorkomt dat de stofdeeltjes het binnenste deel van het zonnestelsel verlaten.
Om dezelfde reden kunnen stofdeeltjes van buitenaf het binnenste deel van het zonnestelsel ook niet bereiken.
Uit de ruimtelijke verdeling van het interplanetaire stof leiden wetenschappers af dat de meeste deeltjes afkomstig moeten zijn van de stoffige planeet Mars: dat is het enige hemellichaam dat in een vrijwel cirkelvormige baan dicht bij de buitenste begrenzing van de stofgordel te vinden is.
Maar onduidelijk is nog hoe dat stof de planeet heeft kunnen verlaten: dat zal nader onderzoek moeten uitwijzen. (EE)