Recent infraroodonderzoek met de Hubble-ruimtetelescoop werpt nieuw licht op het mysterieuze ‘intraclusterlicht’ (ook wel intra-groepslicht genoemd).
De nieuwe Hubble-waarnemingen suggereren dat de sterren die verantwoordelijk zijn voor dit zwakke schijnsel al miljarden geleden uit hun sterrenstelsels zijn ontsnapt (Nature Astronomy).
De sterrenstelsels in ons heelal zijn veelal gegroepeerd in kleinere en grotere clusters.
De ruimte tussen deze stelsels lijkt op het eerste gezicht leeg en donker, maar bij nadere inspectie blijkt deze toch een zwak waas van licht te vertonen.
Aangenomen wordt dat dit licht afkomstig is van ontelbare sterren die uit sterrenstelsels zijn ontsnapt.
Over de vraag hoe en wanneer deze sterren zijn ontsnapt, bestaat nog veel discussie.
Sommige onderzoeken suggereren dat de sterren op enig moment aan hun oorspronkelijke sterrenstelsels zijn onttrokken, bijvoorbeeld doordat ze zijn ‘meegesleurd’ door een toevallig passerend ander sterrenstelsel.
Andere mogelijkheden zijn dat ze zijn weggeslingerd bij fusies tussen sterrenstelsels of dat ze al vroeg in de geschiedenis van het heelal – vele miljarden jaren geleden – ronddoolden.
Het nieuwe Hubble-onderzoek lijkt deze laatste mogelijkheid te ondersteunen.
Met de ruimtetelescoop is gekeken naar tien clusters van sterrenstelsels op een afstand van bijna tien miljard lichtjaar.
De waarnemingen laten zien dat de fractie van het intraclusterlicht ten opzichte van de totale hoeveelheid licht die een cluster uitzendt constant blijft, ook als we miljarden jaren terugkijken in de tijd.
Volgens onderzoeker James Jee van de Yonsei-universiteit in Seoul (Zuid-Korea) betekent dit dat de sterren al in het beginstadium van de vorming van de clusters ‘dakloos’ waren.
Hoe ze zijn ontsnapt, staat nog niet vast, maar Jee suggereert dat de eerste sterrenstelsels in het heelal mogelijk dermate klein en licht waren, dat ze vrij gemakkelijk sterren kwijtraakten.
Naar verwachting zal de nieuwe Webb-ruimtetelescoop, die veel dieper het heelal in kan kijken, hier meer duidelijkheid over kunnen geven. (EE)
(Image Credit: NASA, ESA, STScI, James Jee (Yonsei University)
