Tien jaar geleden werd in sedimenten van twee miljoen jaar oud op de bodem van de Stille Oceaan 60Fe ontdekt. Deze ijzerisotoop komt van nature niet op aarde voor en zou erop kunnen wijzen dat het is ontstaan tijdens een relatief nabije supernova-explosie en via interstellaire stofdeeltjes de aarde bereikte. Nu hebben astronomen in andere afzettingen van dezelfde leeftijd het isotoop 244plutonium gevonden, dat een vergelijkbare herkomst zou hebben. Het gaat hier om zogeheten stromatolieten, afzettingsgesteenten aan de oevers van het Turkanameer in het noorden van Kenya die onder invloed van de groei van micro-organismen onder water zijn ontstaan. Deze afzettingen bestrijken een periode van vijf miljoen jaar en zijn als gevolg van opeenvolgende laagjes vulkanische as nauwkeurig te dateren en dus dankbaar materiaal voor het onderzoek van ‘paleomilieus.’ Monsters van deze stromatolieten werden in het Horia Hulubei National Institute of Physics and Nuclear Engineering in Boekarest bestudeerd op specifiek de aanwezigheid van 244plutonium, een radioactief isotoop met een halveringstijd van ruim 80 miljoen jaar. Deze isotoop ontstond tussen 1945 en 1980 ook tijdens het testen van kernwapens, maar door de lange halveringstijd kan deze bijdrage relatief gemakkelijk worden onderscheiden van de rest. Zo konden Shawn Bishop en collega’s vaststellen dat de concentratie 244plutonium op aarde tussen 1,9 en 2,0 miljoen jaar geleden beduidend hoger was dan de recente antropogene concentratie. Dit correspondeert qua tijd goed met de eerder gevonden verhoogde concentratie van 60Fe tussen 1,7 tot 2,8 miljoen jaar geleden. En het bewijst opnieuw dat zware elementen die door kernfusie gevormd zijn in sterren uiteindelijk ook de aarde kunnen bereiken. De gelijktijdige ijzer- en plutoniumpieken bewijzen volgens de astronomen nog niet dat het plutonium van dezelfde supernova-explosie afkomstig is als het ijzer. Ook andere scenario’s zijn mogelijk. Zo zou het ook tijdens de versmelting van twee neutronensterren kunnen zijn ontstaan en pas tijdens de latere explosie van een nieuwe ster in de richting van onder andere de aarde werd geblazen. (GB/Planetary Science Journal 6: 75) (Image credit: Lake Turkana – Wikipedia)
