Een team van astronomen heeft moleculaire activiteit gedetecteerd in komeet C/2014 UN271 (Bernardinelli-Bernstein) – de grootste en op één na meest actieve komeet uit de Oortwolk die ooit is waargenomen. Met behulp van de grote Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili namen de astronomen de reuzenkomeet waar terwijl deze zich meer dan halverwege de baan van de planeet Neptunus bevond, op een verbluffende afstand van meer dan zestien keer de afstand tussen de zon en de aarde (The Astrophysical Journal Letters). Met een middellijn van bijna 140 kilometer is komeet C/2014 UN271 verreweg de grootste Oortwolk-komeet die ooit is waargenomen. Hij is bijna veertien keer zo groot als de planetoïde die de dinosauriërs heeft uitgeroeid en naar schatting twee keer zo groot als de befaamde komeet Hale-Bopp. Hoewel het ijzige object momenteel onze kant op komt, vormt hij geen bedreiging voor onze planeet. Hij zal niet dichterbij komen dan de baan van Saturnus. ALMA nam de komeet waar op 8 en 17 maart 2024, kort nadat deze een uitbarsting had geproduceerd. Op de eerste datum vertoonde hij meer activiteit dan op de tweede, toen de komeet weer wat tot rust kwam. Op 8 maart registreerde ALMA een tweetal jets die uit de vaste, ijzige kern van de komeet schoten. Spectrale gegevens lieten zien dat de jets voornamelijk uit koolstofmonoxide bestonden. Ook ontdekte het team een vage coma – de wolk van gas en stof die kometen omgeeft en uiteindelijk tot de vorming van een ‘staart’ leidt. Op 17 maart was er nog maar één jet over en was er geen coma meer te bekennen. Naarmate C/2014 UN271 dichterbij komt, verwachten wetenschappers dat meer bevroren gassen zullen beginnen te verdampen. Dat zal mogelijk meer inzicht geven in de chemische samenstelling van de komeet en van het vroege zonnestelsel. Komeet C/2014 UN271 is vernoemd naar de astronomen Pedro Bernardinelli en Gary Bernstein, die de reuzenkomeet in 2014 ontdekten op archiefbeelden van de Dark Energy Survey. (EE) (Image credit: NSF/AUI/NSF NRAO/M.Weiss)
