De dwergplaneet Makemake is warmer dan op grond van zijn grote afstand tot de zon wordt verwacht. Dat bevestigen recente metingen verricht met de James Webb Space Telescope. Makemake is één van de grootste en helderste ijswerelden in de Kuipergordel. Met zijn 1430 kilometer is hij kleiner dan Pluto maar groter dan diens maan Charon. Hij draait in 306 jaar op een afstand tussen 38 en 53 astronomische eenheden om de zon. En hij heeft een circa 160 kilometer grote maan. De thermische straling van Makemake was al eerder gemeten met de Spitzer Space Telescope en het Herschel Space Observatory. En ook toen werd al vastgesteld dat de meetresultaten niet verklaard konden worden met alleen een egaal helder, reflecterend ijsoppervlak. Er zou ook nog een warmere component in het spel moeten zijn. De metingen van Webb laten nu zien dat Makemake ook in het midden-infrarood ongewoon veel thermische straling uitzendt. In combinatie met de eerdere metingen zou dat op een temperatuur van ongeveer 150 Kelvin wijzen. Csaba Kiss en collega’s suggereren nu twee verschillende scenario’s om deze onnatuurlijk hoge temperatuur te kunnen verklaren. De eerste is het effect van een continu actief gebied op de dwergplaneet als gevolg van materiaal dat uit het inwendige naar boven komt, een soort cryovulkanisme dus. Dit gebied zou dan hooguit één procent van het oppervlak van Makemake hoeven te beslaan. De tweede verklaring is een tot nu toe nog niet ontdekte ring die uit onder andere heel kleine koolstofrijke stofdeeltjes zou moeten bestaan. De astronomen suggereren ook dat beide verschijnselen misschien wel met elkaar samenhangen. Zo is algemeen bekend dat het materiaal in de E-ring van Saturnus afkomstig is van de geisers op zijn ijsmaan Enceladus. Een soortgelijk proces zou ook een ring van ijskorrels rond Makemake in stand kunnen houden. Als er tijdens het (mogelijke) cryovulkanisme op Makemake behalve ijskorrels ook koolstofrijke deeltjes zouden vrijkomen, zouden die ook voor een relatief hogere temperatuur
kunnen zorgen. (GB/Astrophysical Journal Letters 976: L9) (Image credit: NASA/ESA)
