Ook de atmosfeer van Uranus blijkt naar de ruimte weg te lekken en wel via de staart van zijn magnetosfeer.
Dat hebben Amerikaanse onderzoekers afgeleid uit metingen die verricht werden toen de Amerikaanse ruimtesonde Voyager 2 in januari 1986 lang de reuzenplaneet vloog.
Deze metingen, die onder andere elf nieuwe maantjes aan het licht brachten, zijn nog steeds de enige die ooit van dichtbij van deze gasreus zijn gedaan.
Van deze metingen zijn die van het magnetische veld onlangs door Gina DiBraccio en Daniel Gershman, van NASA’s Goddard Space Flight Center in Greenbelt, opnieuw geanalyseerd.
Met name metingen die om de twee seconden waren verricht, zijn nu veel gedetailleerder onderzocht.
Daarbij kwam een ongewone structuur aan het licht die door de onderzoekers aan een zogeheten plasmoïde wordt toegeschreven, een gigantische bel van interplanetair plasma (geïoniseerd gas) in de staart van Uranus’ magnetosfeer.
Zulke plasmoïden waren al eerder waargenomen bij de aarde en andere planeten, maar nog nooit bij Uranus.
De onderzoekers konden uit de decennia oude metingen afleiden dat de plasmoïde waar de Voyager doorheen vloog zo’n 400.000 kilometer lang en minstens 200.000 kilometer dik moest zijn, dus 4 tot 8 maal zo groot als de planeet zelf.
Hij bestond overwegend uit geïoniseerde waterstofatomen.
Terwijl sommige plasmoïden een ongestructureerd magnetisch veld hebben, bestond deze uit gesloten magnetische lussen.
Dit soort plasmoïden ontstaat meestal als een planeet als gevolg van zijn aswenteling delen van de staart van zijn magnetosfeer de
ruimte in zwiept.
Daarbij verliest de planeet echter ook ionen die afkomstig zijn uit zijn hogere atmosfeer.
De onderzoekers schatten dat Uranus in de loop der tijd via zulke plasmoïden 15 tot 55 procent van zijn atmosfeer kan zijn kwijtgeraakt, dus meer dan
Jupiter of Saturnus.
Plasmoïden zijn daarmee wellicht de belangrijkste objecten die de atmosfeer van Uranus doen weglekken.
DiBraccio en Gerhman maken deel uit van een groep onderzoekers die plannen ontwikkelt voor opnieuw een vlucht langs Uranus en Neptunus.
De NASA heeft echter nog geen concrete plannen in die richting. (GB/JPL/GSFC, 25 maart 2020) (Image Credits: NASA/JPL-Caltech)
(Uit Zenit september 2020)
