Waarnemingen hebben aangetoond dat de grootste en krachtigste vulkaan op de Jupitermaan Io met betrekkelijke regelmaat uitbarstingen vertoont.
Als deze gewoonte standhoudt, zal er binnenkort weer een nieuwe eruptie te zien zijn.
De vulkaan, die Loki wordt genoemd, is in het infrarood dermate helder dat hij met behulp van telescopen op aarde waarneembaar is.
Tijdens uitbarstingen is hij nog helderder dan normaal.
De periodiciteit van Loki werd begin deze eeuw ontdekt door de Amerikaanse planeetwetenschapper Julie Rathbun.
Destijds traden de uitbarstingen met tussenpozen van ongeveer 540 dagen op.
Inmiddels verstrijken er gemiddeld nog maar 475 dagen tussen twee erupties.
De laatste uitbarsting vond plaats in mei 2018. Vulkaanuitbarstingen – en niet alleen die op Io – zijn doorgaans moeilijk voorspelbaar.
Er zijn veel factoren in het spel, zoals de toevoer en samenstelling van het magma (gesmolten gesteente) en vooral ook de aanwezigheid van gasbellen in het magma en van de breekbaarheid van het bovenliggende gesteente.
Rathbun vermoed dat Loki zo voorspelbaar is omdat hij zo groot is.
Vanwege zijn afmetingen worden zijn erupties voornamelijk gedicteerd door eenvoudige fysische principes.
De kleine complicaties waar kleinere vulkanen mee te maken hebben spelen bij Loki een ondergeschikte rol.
Toch gedraagt ook Loki zich wel eens wispelturig. Kort nadat begin deze eeuw zijn 540-daagse periodiciteit was ontdekt, verdween de regelmaat in zijn uitbarstingen.
Pas in 2013 nam hij de periodieke draad weer op, maar dan met kortere tussenpozen. (EE)
