Een internationaal onderzoeksteam, onder leiding van Clémence Fontanive van de Universiteit van Bern, heeft een bijzonder dubbelsysteem ontdekt.
Het bestaat uit een ‘mislukte’ ster en een fors uitgevallen planeet die op grote afstand om elkaar draaien.
Het stervormingsproces leidt soms tot de vorming van ondermaatse sterretjes die bruine dwergen worden genoemd.
Een bruine dwerg is kleiner en koeler dan een ster, en lijkt qua massa en temperatuur soms meer op een groot uitgevallen planeet.
Maar net als ‘echte’ sterren kunnen ze paren vormen die tezamen hun rondjes om het centrum van het Melkwegstelsel draaien.
Fontanive en haar collega’s hebben een nieuw voorbeeld van zo’n ‘sterloos dubbelsysteem’ ontdekt: Oph 98.
Het bestaat uit twee lichte objecten op 450 lichtjaar van de aarde, die op een onderlinge afstand van 30 miljard kilometer (200 keer de afstand zon-aarde) om elkaar cirkelen.
De zwaarste van de twee, Oph 98A, is een jonge bruine dwerg die ongeveer vijftien keer zoveel massa heeft als de planeet Jupiter.
Het andere object heeft twee keer zo weinig massa en moet daarom tot de planeten worden gerekend.
Heel erg scherp is de scheidslijn tussen een bruine dwerg en een planeet overigens niet.
Objecten die een dubbelsysteem vormen worden door hun onderlinge zwaartekrachtsaantrekking bij elkaar gehouden.
Die band is zwakker naarmate de objecten minder massa en/of een grotere onderlinge afstand hebben.
Oph 98 is het zwakst gebonden dubbelsysteem dat tot nu toe is ontdekt.
De begeleider van Oph 98A is ontdekt op beelden van de Hubble-ruimtetelescoop.
Door middel van vervolgwaarnemingen met de Canada-France-Hawaii Telescope op Hawaï hebben de astronomen kunnen aantonen dat de beide objecten door de zwaartekracht aan elkaar gebonden zijn. (EE)
(Image Credit: University of Bern, Illustration: Thibaut Roger)
