Europese astronomen, onder leiding van de Italiaan Victor Almendros-Abad, hebben een planeet gevonden die in een enorm tempo groeit. De planeet slokt materiaal op uit een omringende schijf van gas en stof, maar draait niet – zoals de planeten in ons zonnestelsel – om een ster. Hij zwerft rond tussen de sterren. Dat doen wel meer planeten, bijvoorbeeld doordat ze uit een zonnestelsel zijn weggeslingerd. Deze zwerfplaneet is echter de snelst groeiende van alle bekende gebonden en vrije protoplaneten. De planeet, Cha 1107-7626, staat op een afstand van 620 lichtjaar in het sterrenbeeld Kameleon. Hij is heel jong, maar al vijf tot tienmaal zo zwaar als Jupiter. Uit waarnemingen met de Very Large Telescope van de ESO en de James Webb Space Telescope blijkt dat de snelheid waarmee deze planeet groeit verre van constant is. In
de periode juni-augustus 2025 groeide hij zes tot acht maal zo snel als in de periode april-mei. Tijdens deze snelle groei werd de protoplaneet iedere seconde zes miljard ton zwaarder, de snelste groei die ooit bij een planeet-in-wording is waargenomen. Tijdens deze groeispurt werd de planeet in zichtbaar licht ook 3 tot 5 maal zo helder. In het spectrum zijn toen ook tekenen van waterdamp gevonden die tijdens de kalmere periode daarvoor ontbraken. Aan het einde van de waarnemingen was de groeispurt nog steeds in volle gang. Die duurde dus minstens twee maanden. Uit opnamen uit 2016 bleek naderhand dat de planeet toen waarschijnlijk ook een soortgelijke groeispurt had doorgemaakt. Opmerkelijk genoeg lijkt het erop dat magnetische activiteit een rol heeft gespeeld bij de enorme toevoer van materie. Dat was tot nu toe alleen nog bij sterren waargenomen. Dit zou suggereren dat zelfs objecten met een sub-stellaire massa sterke magnetische velden kunnen genereren. Het gedrag van Cha1107-7626 lijkt nog het meest op dat van de ster EX Lupi, die in 2022 een groeispurt van ongeveer vier maanden vertoonde. Het betekent dat de grens tussen sterren en planeten opnieuw vervaagt. (GB/Astrophysical Journal Letters 992, nr. 1) (Image credit: ESO/Luis Calçada, Martin Kornmesser)
