Astronomen hebben op 180 miljoen lichtjaar afstand een explosie waargenomen die veel platter was dan ooit voor mogelijk werd gehouden.
Het betrof een heldere Fast Blue Optical Transient (FBOT) – een uiterst zeldzame klasse van sterexplosies die veel minder vaak voorkomt dan andere explosies, zoals supernova’s.
De eerste heldere FBOT werd in 2018 ontdekt en kreeg de bijnaam ‘de Koe’ (MNRAS).
Sterexplosies zijn bijna altijd bolvormig, omdat sterren van zichzelf bolvormig zijn. Enkele dagen na zijn ontdekking was deze explosie echter schijfvormig.
Mogelijk gaat het hierbij om materiaal dat de ster vlak voor zijn explosie heeft uitgestoten.
Daar zijn een paar mogelijke verklaringen voor: de betrokken sterren kunnen vlak voor hun dood een schijf hebben gevormd, of het kan gaan om mislukte supernova’s, waarbij de kern van de ster ineenstort tot een compact object, zoals een zwart gat of een neutronenster, dat vervolgens de rest van de ster opslokt.
Astronomen deden de ontdekking nadat zij bij toeval een flits van gepolariseerd licht hadden gezien.
Zij slaagden erin de polarisatie van de flits te meten met behulp van het astronomische equivalent van een polaroid zonnebril, die deel uitmaakt van de Liverpool Telescoop op La Palma.
Uit de gemeten polarisatie konden de wetenschappers de vorm van de explosie afleiden.
Ze zagen in feite iets ter grootte van ons zonnestelsel, maar dan in een sterrenstelsel dat 180 miljoen lichtjaar van ons verwijderd is.
Vervolgens konden zij deze gegevens gebruiken om de driedimensionale vorm van de explosie te reconstrueren, en de begrenzingen ervan in kaart te brengen, zodat zij konden zien hoe plat hij was. (EE) (Image Credit: Phil Drury, University of Sheffield)
