Met behulp van een nieuw ‘machine learning’-algoritme, ontwikkeld door wetenschappers van de universiteit van Warwick, is het bestaan van vijftig nieuwe exoplaneten bevestigd.
Machine learning oftewel ‘machinaal leren’ is een techniek waarmee computers specifieke patronen in meetgegevens leren herkennen.
Bij grote hemelsurveys met telescopen op aarde en/of in de ruimte ontdekken astronomen duizenden potentiële exoplaneten – planeten buiten ons eigen zonnestelsel.
Daarbij wordt heel vaak gebruik gemaakt van de zogeheten transit-methode.
Planeten die vanaf de aarde gezien steeds weer voor hun moederster langs schuiven, veroorzaken regelmatig optredende karakteristieke dipjes in de helderheid van hun ster.
Het probleem is echter dat sterren ook om andere redenen helderheidsvariaties kunnen vertonen.
Een ster kan bijvoorbeeld ook een zwakkere ster als begeleider hebben, of de waarnemingen zijn verstoord door een object op de achtergrond. Ook kleine foutjes in de camera die de helderheidsmetingen heeft gedaan kunnen een rol spelen.
Om de signalen van echte planeten van foutpositieve signalen te kunnen onderscheiden, moeten de betreffende sterren stuk voor stuk aan vervolgwaarnemingen worden onderworpen.
En dat kost veel tijd. Het nieuwe computeralgoritme kan dat onderscheid veel sneller maken.
Het is ‘getraind’ met data van al bevestigde planeten en van foutpositieve signalen die zijn verzameld door de inmiddels uitgeschakelde Kepler-ruimtetelescoop.
Vervolgens hebben de onderzoekers het algoritme een dataset laten analyseren van nog onbevestigde kandidaatplaneten.
Op die manier zijn vijftig exoplaneten opgespoord waarvan het bestaan voor 99 procent zeker is.
De ontdekte planeten zijn heel verschillend.
Sommige zijn kleiner dan de aarde, andere zo groot als de planeet Neptunus.
En hun omlooptijden lopen uiteen van één dag tot tweehonderd dagen.
Het is de bedoeling dat het computeralgoritme ook zal worden gebruikt om de datasets van al bestaande en toekomstige ruimtetelescopen zoals TESS en PLATO te analyseren.
De verwachting is dat het algoritme mettertijd steeds beter wordt in het herkennen van echte exoplaneten. (EE) ( Image credit: NASA/Tim Pyle)
