Het verste en meest ‘primitieve’ object in ons zonnestelsel dat bezoek heeft gehad van een ruimtesonde, het tweelobbige Kuipergordelobject Arrokoth (eerder bekend als Ultima Thule), staat centraal in drie publicaties die in het wetenschappelijke tijdschrift Science zijn verschenen.
Op nieuwjaarsdag 2019 kreeg Arrokoth bezoek van de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons, die op een afstand van slechts een paar duizend kilometer langs zijn oppervlak vloog.
Dat resulteerde al in mei 2019 in een aantal publicaties, maar die waren gebaseerd op minder dan tien procent van de gegevens die de ruimtesonde tijdens de scheervlucht had verzameld.
De overige gegevens werden pas later in 2019, stukje bij beetje, naar de aarde overgeseind.
Bij de nu gepubliceerde artikelen is gebruik gemaakt van de volledige dataset.
In een van de artikelen doen wetenschappers verslag van computersimulaties die meer inzicht geven in het ontstaan van Arrokoth.
De resultaten wijzen erop dat de beide lobben van de ijsdwerg in elkaars nabijheid, maar los van elkaar zijn gevormd.
Pas later hebben de twee zich met een snelheid van slechts enkele meters per seconde samengevoegd.
Dat zou al heel vroeg in de geschiedenis van het zonnestelsel zijn gebeurd, mogelijk ten gevolge van de wrijving die de beide objecten ondervonden van het gas dat toen nog in de nevel rond de jonge zon aanwezig was.
Een ander onderzoeksteam komt in zijn publicatie tot de conclusie dat de beide lobben van Arrokoth minder plat zijn, en dus een groter volume hebben, dan aanvankelijk werd aangenomen.
Hun afmetingen zijn respectievelijk ongeveer 21x20x9 kilometer en 15x14x10 kilometer.
Dat resulteert in een totaal volume van ruim 3200 kubieke kilometer, dertig procent meer dan eerdere schattingen aangaven.
Anders dan de meeste andere objecten in ons zonnestelsel die van dichtbij zijn onderzocht vertoont Arrokoth weinig inslagkraters, waarvan de meeste nog geen kilometer groot zijn.
Uit de gemeten kraterdichtheid leiden de onderzoekers af dat het oppervlak van de ijsdwerg de laatste 4 miljard jaar nauwelijks veranderd is.
Dat wijst erop dat Arrokoth in een eigen, afzonderlijk deel van de zonnenevel is gevormd.
De derde publicatie gaat in op de samenstelling, kleur en temperatuur van het oppervlak van Arrokoth.
Dat oppervlak blijkt een gelijkmatige rode tint te vertonen en bedekt te zijn met methanolijs en complexe organische moleculen.
Dat methanol is mogelijk ontstaan door de inwerking van kosmische straling op een mengsel van water en methaanijs. (EE) (Photo credit:NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute/Roman Tkachenko)
