Wetenschappers die betrokken zijn bij de Europese Euclid-missie proberen een dun laagje ijs kwijt te raken dat in toenemende mate het zicht van deze uiterst gevoelige ruimtetelescoop vertroebeld. Euclid werd in juli gelanceerd om meer te weten te komen over de aard van de raadselachtige donkere materie en donkere energie, waarvan wordt aangenomen dat ze 95 procent van het heelal uitmaken. Tijdens controles die onlangs werden uitgevoerd, merkte het Euclid-team dat er wat minder licht de telescoop binnenkwam dan verwacht. Na zich in het probleem te hebben verdiept, denkt men nu dat zich een uiterst dun, maar zeer hinderlijk, laagje ijs op de optische elementen van de telescoop heeft afgezet. Bij de montage van een ruimtevaartuig komt er altijd wel een beetje waterdamp binnen. En eenmaal blootgesteld aan de koude ruimte, vriezen deze watermoleculen vast aan het eerste oppervlak dat ze tegen komen – in dit geval de optiek van Euclid. Kort na de lancering van de ruimtetelescoop probeerden wetenschappers dit effect tegen te gaan door de verwarmingselementen aan boord aan te zetten. Dit werkte, en zou kunnen worden herhaald, maar het verstoort het onderzoeksprogramma van Euclid. Omdat de meeste materialen uitzetten door opwarming, zou de ruimtetelescoop dan namelijk opnieuw moeten worden gekalibreerd – een klus die zeker een maand in beslag neemt. Daarom is ESA vorige week begonnen om slechts twee van de spiegels van de ruimtetelescoop een beetje op te warmen – net genoeg om het ijslaagje te doen smelten. Deze procedure zal eind deze week voltooid zijn, maar of het iets uithaalt, zal pas in de loop van april duidelijk worden. Een deel van het probleem is namelijk dat niet precies bekend is waar het ijs zich heeft opgehoopt en om hoeveel het gaat. In het slechtste geval zou het ijs naderhand gewoon weer terugkomen, en moet alsnog de complete ruimtetelescoop worden opgewarmd. En als dit proces jaarlijks moet worden herhaald zou het observatieprogramma van Euclid daardoor flinke vertraging oplopen. (EE)
(Image Credit: ESA/Euclid/Euclid Consortium/NASA)
