Een verkleinde versie van de ‘robotballon’ die ooit in het luchtruim van de planeet Venus zou kunnen zweven heeft twee succesvolle testvluchten gemaakt boven de Amerikaanse staat Nevada.
De omstandigheden op het oppervlak van Venus zijn hels. De enorme druk en hitte en de aanwezigheid van corrosieve gassen maken dat zelfs het meest robuuste landingsvaartuig binnen een paar uur uitvalt.
Maar enkele tientallen kilometers daarboven zijn de omstandigheden veel milder. Vandaar dat planeetwetenschappers al een tijdje met de gedachte spelen om met een toekomstige ruimtesonde een robotballon mee te sturen.
Terwijl de ruimtesonde op veilige afstand om de planeet cirkelt, zou de ongeveer twaalf meter brede, met heliumgas gevulde ballon metingen doen, en de gegevens via zijn moederschip naar de aarde kunnen overseinen. Om dit concept te testen hebben wetenschappers en ingenieurs van NASA een prototype van een ballon gemaakt die ongeveer drie keer zo klein is als de gewenste Venusballon.
Deze proefballon is tweemaal opgestegen naar een hoogte van meer dan een kilometer, waar de temperatuur en druk vergelijkbaar zijn met die op ongeveer 55 kilometer boven het Venusoppervlak.
Mocht het ooit zover komen, dan zal het niet voor het eerst zijn dat er ballonnen rondzweven in de atmosfeer van Venus.
Ook de Sovjet-Russische ruimtesondes Vega 1 en 2, die de planeet in 1985 bereikten, hadden een heliumballon bij zich.
Deze deden meer dan 46 uur lang metingen, totdat hun batterijen leeg waren. Het ontwerp van de nieuwe NASA-ballon is gebaseerd op dat van wetenschappelijke ballonnen die naar grote hoogte in de aardatmosfeer opstijgen.
Deze hebben een stijf binnenreservoir, gevuld met helium onder hoge druk, en een flexibele ‘buitenballon’ die kan uitzetten en inkrimpen.
Dankzij dit ontwerp kan zo’n ballon op commando opstijgen en neerdalen door helium uit het binnenreservoir te laten stromen of juist weer daarin terug te pompen.
Anders dan zijn aardse tegenhangers, zal een toekomstige Venusballon wel bestand moeten zijn tegen de wolken van zwavelzuurdruppeltjes in de atmosfeer van onze zusterplaneet.
Hij wordt daartoe voorzien van een zuurbestendige coating, die bovendien het zonlicht weerkaatst om oververhitting van de ballon tegen te gaan. (EE)
(Image Credit: NASA/JPL-Caltech)
