Een team onder leiding van onderzoekers van de Universiteit van Leicester(VK) heeft ontdekt dat de oorzaak van het poollicht van de planeet Saturnus niet alleen bij de omringende magnetosfeer van de planeet ligt.
Dat blijkt uit waarnemingen met de Keck-telescoop op Maunakea, Hawaï (VS).
Op alle andere waargenomen planeten, inclusief de aarde, ontstaat poollicht uitsluitend door krachtige elektromagnetische stromen die vanuit de omringende magnetosfeer de planeetatmosfeer binnendringen.
Deze stromen worden aangedreven door ofwel interacties met geladen deeltjes van de zon (zoals op de aarde) of door geladen deeltjes die zijn uitgestoten door een maan die rond de planeet draait (zoals bij Jupiter en Saturnus).
Toen de Amerikaanse ruimtesonde Cassini in 2004 bij Saturnus aankwam, werd onmiddellijk geprobeerd om de rotatiesnelheid van de planeet te bepalen.
Voor dat doel werden de pulsen van radiostraling gevolgd die door de poollichten van Saturnus worden opgewekt.
Tot grote verbazing van de wetenschappers die de metingen verrichtten, leek de rotatiesnelheid van de planeet sinds het bezoek, in 1981, van de vorige ruimtesonde (de Voyager 2) meetbaar te zijn veranderd.
Omdat volgens de wetten van de natuurkunde de rotatiesnelheid van een planeet niet zo snel kan veranderen, moest er dus iets bijzonders aan de hand zijn met Saturnus.
Om meer te weten te komen over de poollichten van de grote gasplaneet, hebben planeetwetenschappers, met behulp van een nabij-infraroodspectrograaf, de hoge de variabele stromen in diens ionosfeer onderzocht.
Uit dat onderzoek blijkt dat een aanzienlijk deel van de poollichten van Saturnus wordt gegenereerd door wervelingen in zijn eigen atmosfeer.
Hierdoor zijn wetenschappers bij de eerdere pogingen om de rotatiesnelheid van de planeet te bepalen op een dwaalspoor gebracht.
Overigens hebben Cassini-wetenschappers in de tussentijd een andere methode ontwikkeld, waarbij gebruik wordt gemaakt van verstoringen in het uitgebreide ringenstelsel van Saturnus, die door de zwaartekracht van de planeet worden veroorzaakt.
Met behulp van deze techniek is de globale rotatietijd van de planeet in 2019 vastgesteld op 10 uur, 33 minuten en 38 seconden. (EE)
(Image Credit: NASA, Cassini, VIMS Team, University of Arizona, University of Leicester, JPL, ASI)
