Een team van Duitse en Japanse mineralogen heeft ontdekt dat de planetoïde Itokawa een bijzondere eigenschap heeft.
Het oppervlak van dit slechts enkele honderden meters grote hemellichaam is bedekt met minuscule haarvormige ijzerkristallen.
De wetenschappers denken te weten hoe deze zijn gevormd en ook waarom planetoïden soms bijzonder weinig zwavelverbindingen bevatten (Nature Communications).
In 2005 kreeg Itokawa bezoek van de Japanse ruimtesonde Hayabusa.
Daarbij werden enkele bodemmonsters verzameld, die in 2010 op aarde zijn afgeleverd.
Hoewel de stofdeeltjes van de planetoïde sindsdien uitgebreid zijn onderzocht, vielen de ‘ijzerhaartjes’ pas op bij nauwkeurig onderzoek met een transmissie-elektronenmicroscoop.
Volgens de wetenschappers zijn deze structuren, die nog geen drie micrometer lang zijn (een vijftigste haarbreedte), het gevolg van de inwerking van de energierijke deeltjes van de zonnewind op het oppervlak van de planetoïde.
Een belangrijk bestanddeel van Itokawa is het mineraal troïliet, een verbinding van ijzer en zwavel.
Onder invloed van de zonnedeeltjes ontsnapt het ijzer uit het troïliet, waarna het in de vorm van naaldjes op het oppervlak wordt afgezet.
De zwavel uit het mineraal verdampt en verdwijnt de ruimte in.
Uit de afmetingen en aantallen van de ijzerhaartjes hebben de onderzoekers een schatting kunnen maken van de snelheid waarmee de planetoïde zwavel verliest.
Dat gaat verrassend snel: de ontdekte ‘haartjes’ hebben hun huidige afmetingen al in ongeveer duizend jaar bereikt.
Naar verwachting zullen de ijzerhaartjes op termijn kunnen worden gebruikt om de erosieprocessen op andere (kleine) hemellichamen beter te leren begrijpen en hun leeftijden te bepalen.
Nieuw onderzoeksmateriaal, in de vorm van bodemmonsters van planetoïde Ryugu, is al onderweg.
En als het goed is, zal binnenkort ook planetoïde Bennu worden bemonsterd.
Naar verwachting zullen de verzamelde stofdeeltjes in respectievelijk 2020 en 2023 boven de aarde worden gedropt. (EE)
