Image default

Overlappende sterrenstelsels

Het lijkt alsof NGC 3314 a en b twee botsende spiraalstelsels zijn, maar dat is slechts schijn.
De beide stelsels staan op respectievelijk 117 en 140 miljoen lichtjaar van de aarde en kunnen dus onmogelijk in een onderlinge gravitationele dans verwikkeld zijn.
Ze overlappen elkaar alleen maar omdat de stelsels, vanuit de aarde gezien, in dezelfde richting aan de hemel staan.
Deze ‘samenstand’ is niet alleen fotogeniek, maar biedt sterrenkundigen ook de mogelijkheid om met name het interstellaire stof in NGC 3314a te bestuderen, dat duidelijk afsteekt tegen de achtergrond van NGC 3314b.
Uit de absorpie-eigenschappen van het stof kan dan weer informatie worden gedestilleerd over de aard en samenstelling van interstellaire stofkorrels.
Interstellair stof zorgt ook voor roodverkleuring van sterlicht: kortgolvig blauw licht wordt door de stofdeeltjes sterker verstrooid dan het langgolvige rode licht.
Deze roodverkleuring is duidelijk te zien in de kleine afbeelding, een opname met de Wide Field and Planetary Camera 2 van de Hubbleruimtetelescoop.

NGC 3314
(NASA, ESA, the Hubble Heritage (STScI/AURA), W. Keel (University of Alabama))

De rode vlek in het midden van de opname is de kern van NGC 3314b, die door het stof in NGC 4413a rood kleurt.
In de grote afbeelding is rechtsonder NGC 3314-koppel een geelachtige vlek te zien.
Het gaat om het ultra-diffuse sterrenstelsel UDG 32.
Stelsels zoals deze kunnen zo groot zijn als de Melkweg, maar hebben 100 tot 1000 keer minder sterren en ook geen interstellair gas waaruit nieuwe sterren kunnen ontstaan.
De lichtsterkte is dan ook navenant uiterst gering.
UDG-stelsels lijken een extreem hoog gehalte aan donkere materie te bevatten, alhoewel recent onderzoek daarover twijfels heeft opgeroepen (Zenit januari 2021, blz.12- 15).
UDG 32 maakt deel uit van de Hydra 1-cluster van sterrenstelsels in het gelijknamige sterrenbeeld (Waterslang) en is mogelijk ontstaan uit filamenten, afkomstig van NGC 3314a. Nader onderzoek zal dit moeten bevestigen.
De opname werd gemaakt met de 2,6 meter VLT Survey Telescope op de Paranal-sterrenwacht in Chili, in het kader van VST Early-type Galaxy Survey om zeer
zwakke structuren in clusters van sterrenstelsels te onderzoeken ( Servé Vaessen) (Image Credit: ESO/lodice et al.)

Ook interessant

Tientallen zware sterren gelanceerd uit jonge sterrenhoop R136

stipmedia

Puin in meteorenzwerm is minder bedreigend dan gedacht

stipmedia

Kosmische rariteit: een draaiend schijfstelsel op recordafstand

stipmedia

Is Ceres een voormalige oceaanwereld?

stipmedia

IJzige Centaur 29P stoot bundels van vluchtige gassen uit

stipmedia

ESO-telescoop maakt detailrijke infraroodkaart van de Melkweg

stipmedia