Astronomen hebben inmiddels meer dan vierduizend planeten bij andere sterren dan de zon ontdekt.
Daaronder bevinden zich vele die in sommige opzichten op de aarde en haar naburige verwanten zouden kunnen lijken.
Amerikaanse astronomen hebben nu aangetoond dat zulke exoplaneten een veel grotere variatie aan gesteenten vertonen dan tot nu toe werd gedacht.
Sommige van die gesteenten zijn zelfs onbekend.
Keith Putirca en Siyi Xu hebben dit afgeleid uit de chemische samenstelling van de atmosfeer van witte dwergen, de compacte kernen van betrekkelijk lichte uitgebrande sterren zoals de zon.
Uit hun spectrum blijkt dat de atmosfeer van vele van hen ‘vervuild’ is met elementen die van buiten moeten zijn gekomen, te weten van planeten en planetoïden die rond de oorspronkelijke ster draaiden en verzwolgen werden toen die aan het einde van zijn leven opzwol tot een rode reus.
De twee astronomen bestudeerden 23 van zulke witte dwergen op afstanden binnen zo’n 650 lichtjaar van de zon.
In hun atmosfeer zijn met behulp van de Keck-telescoop op Hawaii en de Hubble-ruimtetelescoop nauwkeurig de concentraties van de vervuilende elementen calcium, silicium, magnesium en ijzer gemeten.
Uit hun onderlinge verhoudingen werden vervolgens de mineralen en gesteenten van de vergane exoplaneten gereconstrueerd.
Daaruit bleek dat deze aarde-achtige exoplaneten een veel grotere variatie aan gesteenten moeten hebben gehad dan de vier binnenste van ons zonnestelsel.
Terwijl bij enkele exoplaneten dezelfde gesteenten als die op de aarde werden gevonden, bestonden de meeste opgeslokte exoplaneten uit typen gesteentent die
nergens in ons zonnestelsel zijn gevonden.
De twee astronomen moesten zelfs nieuw namen bedenken, zoals ‘kwartspyroxenieten’ en ‘periclaasdunieten’, om die onbekende typen te kunnen classificeren.
Sommige van deze nieuwe gesteenten zouden makkelijker in water kunnen uiteenvallen dan die op aarde, wat van invloed kan zijn geweest op de ontwikkeling van hun (mogelijke) oceanen.
Andere gesteenten zouden al bij een veel lagere temperatuur kunnen smelten en zo een dikkere korst kunnen hebben gevormd dan de gesteenten op aarde.
Zulke verschillen suggereren dat het ontstaan en de ontwikkeling van deze exoplaneten wellicht langs andere wegen zijn verlopen dan die in ons zonnestelsel.
(GB/Nature Communications 12, art. no. 6168)
