NASA-satelliet TESS heeft drie nieuwe werelden ontdekt die tot de kleinste nabije exoplaneten behoren die tot nu toe zijn opgespoord.
De planeten, een rotsachtige ‘superaarde’ en twee ‘sub-Neptunussen’, cirkelen om de slechts 73 lichtjaar verre rode dwergster TOI-270.
De buitenste sub-Neptunus, TOI-270d, is iets meer dan tweemaal zo groot als de aarde en bevindt zich op een zodanige afstand van zijn zwakke en koele moederster dat hij theoretisch ‘leefbaar’ zou kunnen zijn. Maar waarschijnlijk veroorzaakt zijn waarschijnlijk zeer dichte atmosfeer zo’n sterk broeikaseffect, dat het planeetoppervlak te heet is voor de aanwezigheid van vloeibaar water en levende organismen.
De andere sub-Neptunus, de middelste planeet TOI-270c, is ruwweg 2,5 keer zo groot als de aarde.
En superaarde TOI-270b is een kwart groter dan onze planeet.
De afmetingen van de drie planeten ontlopen elkaar dus niet zo veel, veel minder althans dan de planeten van ons zonnestelsel.
Astronomen denken dat de sub-Neptunussen van TOI-270 de ‘ontbrekende schakel’ kunnen zijn in het planeetvormingsproces.
Mogelijk kan het onderzoek van dit type planeten de vraag beantwoorden of rotsachtige planeten zoals de aarde en zwaardere, ijsachtige planeten zoals Neptunus op vergelijkbare wijze ontstaan of niet.
De drie planeten vormen een uiterst compact planetenstelsel.
Ze hebben omlooptijd van drie tot elf dagen en bevinden zich binnen een afstand van 11 miljoen kilometer van hun ster.
TESS, de Transiting Exoplanet Survey Satellite, speurt de hemel af naar sterren die kleine ‘helderheidsdipjes’ vertonen die ontstaan doordat er planeten voor hen langs trekken.
Daaruit kunnen astronomen niet alleen afleiden hoe snel deze planeten om hun ster draaien, maar ook hoe groot ze zijn.
De massa’s van de planeten die TESS ontdekt zijn niet onmiddellijk duidelijk: dat vereist vervolgonderzoek. (EE)
