In juni 2023 maakten astronomen de ontdekking bekend van een ster wiens chemische samenstelling overeen zou komen met die van de eerste generatie van zeer zware sterren. Nieuw onderzoek wijst er echter op dat de ster – LAMOST J1010+2358 – toch niet zo ‘raszuiver’ hoeft te zijn. De eerste sterren in het heelal ontstonden door het samentrekken van gaswolken die uitsluitend uit waterstof, helium en een snufje lithium bestonden. Deze eenvoudige cocktail van chemische elementen maakte het mogelijk dat de eerste generatie van sterren enorme massa’s konden bereiken. Deze ‘oersterren’ produceerden nieuwe, zwaardere elementen in hun kernen en verspreidden deze uiteindelijk over het heelal. Hoewel de zware sterren van deze eerste generatie allang zijn verdwenen, zwerven hun nakomelingen mogelijk nog rond in het heelal. En het opsporen van zo’n afstammeling zou astronomen in staat kunnen stellen om meer te weten te komen over de allereerste sterren in het heelal. J1010+2358 werd gezien als zo’n mogelijke nakomeling, omdat zijn samenstelling suggereert dat hij bestaat uit gas dat is achtergelaten door een ster die maar liefst 260 keer zoveel massa had als onze zon. Een team onder leiding van Ioanna Koutsouridou (Universiteit van Florence, Italië) heeft nu onderzocht of J1010+2358 daadwerkelijk afstamt van één enkele, zware ster van de eerste generatie. Met behulp van chemische modelberekeningen hebben de astronomen vastgesteld dat J1010+2358 inderdaad een afstammeling moet zijn van een ster van 26 zonsmassa’s, maar dat hij waarschijnlijk meerdere stellaire voorouders heeft gehad. Doordat het spectrum van de ster een aantal opvallende hiaten vertoont, zoals een gebrek aan elementen met oneven atoomgetallen, waaronder natrium, kan op dit moment alleen worden vastgesteld dat zijn vermeende stellaire voorouder minimaal tien procent van zijn ‘metalen’ (astronomisch jargon voor alle elementen zwaarder dan helium) heeft bijgedragen. Kortom: voor zover astronomen nu kunnen nagaan, kan J1010+2358 meer dan één stellaire voorouder hebben. De jacht op afstammelingen van de eerste sterren gaat voorlopig dus gewoon door. (EE)
(Image Credit: SDSS/NAOJ)
