Nieuw onderzoek wijst erop dat Pluto en andere grote objecten in de Kuipergordel niet altijd zo koud zijn geweest als nu.
Mogelijk kwam bij de accretie van materiaal tijdens hun vormingsproces zoveel warmte vrij dat er, ondanks de grote afstand tot de zon, een vloeibare oceaan ontstond (Nature Geoscience).
Dit ‘warme start’-scenario staat in contrast met het gangbare idee dat Pluto is begonnen als een bal van ijs en gesteente, waarin radioactieve vervalprocessen uiteindelijk genoeg warmte genereerden om het ijs te doen smelten, en zich een ondergrondse oceaan vormde.
Omdat water uitzet wanneer het bevriest en krimpt wanneer het smelt, hebben de beide scenario’s verschillende consequenties voor de tektonische processen op Pluto en de oppervlaktestructuren die daardoor ontstaan.
Bij een koude start en inwendige smelting zou Pluto zijn gekrompen, bij een warmte start juist zijn uitgezet.
Omdat op de opnamen die ruimtesonde New Horizons in 2015 van Pluto heeft gemaakt veel aanwijzingen voor uitzetting en geen tekenen van krimp zijn gevonden, lijkt de conclusie voor de hand te liggen dat de dwergplaneet oorspronkelijk een vloeibare oceaan heeft gehad.
Maar zo simpel is het misschien niet.
Na een eerste periode van geleidelijke smelting zou de ondergrondse oceaan weer zijn gaan bevriezen.
Dat zou betekenen dat er eerst krimp is geweest, en toen uitzetting.
In het geval van een warme start zou er voortdurend sprake zijn geweest van uitzetting.
De oudste oppervlaktestructuren op Pluto lijken inderdaad tekenen van vroegere en meer recente uitdijing van het oppervlak te vertonen.
Dus wat is er nu precies gebeurd?
Berekeningen laten zien dat het ervan afhangt hoe snel de dwergplaneet is gevormd.
Als het accretieproces minder dan 30.000 jaar heeft geduurd, is Pluto waarschijnlijk warm geboren.
Bij een meer geleidelijk accretieproces, zou het neerkomende materiaal de kans hebben gehad om af te koelen en lijkt een koude start aannemelijker. (EE)(Photo credit: NASA / Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory / Southwest Research Institute)
