Image default

Asymmetrie tussen Noorder- en Zuiderlicht verklaard

Noorse onderzoekers hebben een verklaring gevonden voor de verschillen tussen poollicht dat gelijktijdig rond de noord- en zuidpool optreedt.
Poollicht ontstaat doordat geladen deeltjes van de zon langs magnetische veldlijnen de aardatmosfeer binnendringen en die plaatselijk tot lichten brengen.
Aangezien deze polen via magnetische veldlijnen met elkaar zijn verbonden, zou men verwachten dat het noorderlicht een soort spiegelbeeld van het zuiderlicht is.
Dat blijkt echter niet het geval.
Anders Ohma en collega’s analyseerden de ontwikkeling van tien noorder- en zuiderlichten die gelijktijdig door de IMAGE- en Polar-satellieten waren gefotografeerd.
De onderlinge verschillen tussen deze lichtschijnselen hadden betrekking op hun vorm en hun positie ten opzichte van de betreffende pool.
Deze verschillen werden vervolgens gecorreleerd aan de activiteit in de staart van de magnetosfeer van de aarde, dus in het door de zonnewind uitgerekte deel van de magnetosfeer achter de nachtzijde van onze planeet.
Uit deze correlaties blijkt dat genoemde verschillen tussen het noorder- en zuiderlicht samenhangen met de druk die op de magnetosfeerstaart wordt uitgeoefend.
Deze druk wordt veroorzaakt door de langsstromende zonnewind, die de magnetosfeerstaart behalve uitrekt ook samenknijpt.
De mate hiervan hangt echter ook af van de momentane richting van het magnetische veld van de zon.
Dit magnetische veld beïnvloedt namelijk ook dat van de aarde.
Als het magnetische veld van de zon in oost-westrichting wijst, reageert het in het noorden en het zuiden op een iets andere manier op het magnetische veld van de aarde.
Dit leidt tot een asymmetrische druk en een geringe ‘kanteling’ van het magnetische veld aan de nachtzijde van onze planeet.
Deze kanteling verklaart uiteindelijk waarom de twee poollichten een verschillende vorm kunnen hebben en zich op niet symmetrische posities kunnen vertonen.
Een ingewikkeld proces waarvan de juiste verklaring daarom ook zo lang op zich heeft laten wachten. (GB/Journal of Geophysical Research: Space Physics 123, p. 10.030)

Ook interessant

Ruimtesonde Parker ziet hoe coronale massa-ejectie interplanetair stof ‘opveegt’

stipmedia

NASA verwacht bijzonder ‘pakje’ uit de ruimte

stipmedia

Ontstaan de leegtes in protoplanetaire schijven wel echt door planeten-in-wording?

stipmedia

‘Extreem ver sterrenstelsel’ blijkt toch niet zo ver weg

stipmedia

Very Large Telescope ontdekt nieuw ‘Einsteinkruis’

stipmedia

Eisinga Planetarium in Franeker is vanaf nu Werelderfgoed

stipmedia