De zon heeft het hoogtepunt van haar huidige activiteitscyclus bereikt. Dat hebben vertegenwoordigers van het Amerikaanse ruimteagentschap NASA, de National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) en het internationale Solar Cycle Prediction Panel 15 oktober bekendgemaakt. Maar minder actief wordt de zon voorlopig nog niet: de piek kan nog een jaar aanhouden. De zonnecyclus is de natuurlijke afwisseling van lage en hoge activiteit die de zon doorloopt. Ruwweg eens in de elf jaar, op het hoogtepunt van de zonnecyclus, keren de magnetische polen van de zon om, en ontstaat er veel activiteit op en rond onze ster, onder meer in de vorm van grote aantallen zonnevlekken. Zonnevlekken zijn koelere gebieden op de zon die worden veroorzaakt door een concentratie van magnetische veldlijnen. Ze zijn de zichtbare component van gebieden op de zon met intense en complexe magnetische velden die de bron zijn van zonsuitbarstingen. NASA en NOAA houden de aantallen zonnevlekken bij en voorspellen aan de hand daarvan de voortgang van de zonnecyclus, en daarmee ook de zonneactiviteit. De activiteit van de zon is bepalend voor het zogeheten ruimteweer. Haar uitbarstingen kunnen van invloed zijn op communicatie- en navigatiesystemen, zoals radio en GPS, en elektriciteitsnetten op aarde. De afgelopen maanden heeft de verhoogde zonneactiviteit diverse keren geleid tot op opvallend helder poollicht. Zo produceerde de zon in mei een spervuur van grote zonnevlammen en coronale massa-ejecties (CME’s), waarbij grote wolken van geladen deeltjes de aarde bereikten. Deze geomagnetische storm produceerde een van de grootste poollichtshows van de afgelopen 500 jaar. Toch is de activiteit tijdens de huidige zonnecyclus iets gematigder dan waar vooraf op was gerekend. Ondanks dat er een paar flinke geomagnetische stormen optraden, waren deze niet groter dan verwacht tijdens het hoogtepunt van de cyclus. (EE) (Image credit: NASA/SDO)
