Image default

Webb-ruimtetelescoop fotografeert kleurrijke ‘zandloper’

NASA’s Webb-ruimtetelescoop heeft een opname gemaakt van de protoster L1527 in het sterrenbeeld Stier.
De ster-in-wording bevindt zich in de hals van een zandloper-vormige structuur die alleen zichtbaar is in infrarood licht.

protoster L1527
(Image Credit: Credits: NASA, ESA, CSA, and STScI. Image processing: J. DePasquale, A. Pagan, and A. Koekemoer (STScI)

De protoster zelf is niet te zien, maar precies in het midden van de hals is wel de hem omringende schijf van gas en stof waarneembaar, waarin zich planeten kunnen vormen.
Boven en onder deze protoplanetaire schijf lekt licht van de ster naar buiten, waardoor holtes in het omringende gas en stof worden aangelicht.
De blauw en oranje gekleurde holtes ontstaan doordat materiaal van de protoster wegschiet en in botsing komt met materie in de omgeving.
De kleuren worden veroorzaakt door stoflagen die zich tussen de wolk en ons in bevinden.
De gebieden waar het stof het dunst is kleuren blauw; waar de stoflaag dikker is, kan minder blauw licht ontsnappen en ontstaan oranje gebieden. Op de foto zijn ook filamenten van moleculaire waterstof te zien die een klap mee hebben gekregen van het materiaal dat de protoster uitstoot.
De daarbij optredenden schokken en turbulenties verhinderen de vorming van nieuwe sterren, die anders overal in de wolk zouden ontstaan.
Het gevolg is dat de protoster zijn omgeving domineert en veel materiaal voor zich opeist.
Ondanks de chaos die hij veroorzaakt is de protoster L1527 nog maar ongeveer 100.000 jaar oud, relatief jong naar kosmische begrippen.
Hij wordt beschouwd als een protoster van klasse 0 – het vroegste stadium van stervorming.
Protosterren als deze, die nog gehuld zijn in een donkere wolk van stof en gas, hebben nog een lange weg te gaan voordat zij volwaardige sterren worden.
L1527 is nog niet begonnen om door middel van kernfusie energie op te wekken. (EE)
(Image Credit: Credits: NASA, ESA, CSA, and STScI. Image processing: J. DePasquale, A. Pagan, and A. Koekemoer (STScI))

Ook interessant

Europese duo-satelliet Proba-3 zal twee jaar lang de energieproductie van de zon meten

stipmedia

‘Dansende’ elektronen waargenomen in gloed van botsende neutronensterren

stipmedia

Model laat zien hoe er water kon stromen op ijzige planeet Mars

stipmedia

stronomen ontdekken extreem gulzig zwart gat

stipmedia

Egale ‘puinschijf’ rond ster Wega herbergt geen grote planeten

stipmedia

Snel rondtollende ster ontdekt

stipmedia