Stel je een vulkanisch eiland voor ter grootte van Frankrijk en meer dan 20.000 meter hoog.
Zo’n landschap kan ooit hebben bestaan op de planeet Mars. Recent onderzoek onder leiding van Anthony Hildenbrand van de Universiteit van Parijs-Saclay (Frankrijk) laat namelijk zien dat de reusachtige uitgedoofde vulkaan Olympus Mons op Mars morfologische overeenkomsten vertoont met veel actieve vulkanische eilanden op aarde (Earth and Planetary Science Letters). Er zijn steeds meer aanwijzingen dat er op Mars tot ongeveer drie miljard jaar geleden een of meer oceanen zijn geweest.
Op de noordelijke vlakten van de planeet zijn twee voormalige kustlijnen aangetroffen die in verband worden gebracht met watermassa’s die ongeveer 3,8, respectievelijk 3,0 miljard jaar geleden hebben bestaan.
De hoogtes van deze kustlijnen verschillen echter sterk, wat wordt toegeschreven aan grote schommelingen in de waterstand of sterke op- en neergaande bewegingen van het planeetoppervlak, in reactie op de vorming van de watermassa’s.
Hildenbrand en zijn collega’s denken nu een derde mogelijke kustlijn te hebben ontdekt die op dit moment op zes kilometer hoogte om Olympus Mons ligt, maar miljarden jaren geleden op zeeniveau lag.
Volgens de onderzoekers zou deze concentrische klif het resultaat zijn van de interactie tussen lava van de toen nog actieve vulkaan en het vloeibare water van de voormalige Marsoceaan.
Vergelijkbare kenmerken aan de noordflank van de vulkaan Alba Mons, die meer dan 1500 kilometer van Olympus Mons verwijderd is, ondersteunen eveneens het idee dat het noordelijke laagland van Mars ooit het toneel was van een enorme oceaan van vloeibaar water.
Nauwkeurige datering van de vulkanische gesteenten ter plaatse zou volgens de wetenschappers daarom veel informatie kunnen opleveren over de klimatologische geschiedenis van de rode planeet en over het uiteindelijke lot van de Marsoceaan. (EE)
(Image Credit: A.Hildenbrand/Geops/CNRS)
