Het CARMENES-project, dat wordt geleid door een consortium van Spaanse en Duitse onderzoeksinstellingen, heeft 20.000 waarnemingen vrijgegeven van 362 nabije koele sterren.
Deze metingen hebben geleid tot de ontdekking van 59 exoplaneten, waarvan een stuk of tien potentieel ‘leefbaar’ zijn (Astronomy & Astrophysics).
CARMENES is de naam van het wetenschappelijke project en van de spectrograaf van de Calar Alto-sterrenwacht in het zuiden van Spanje waarmee de waarnemingen zijn gedaan.
Dat instrument behoort tot de allerbeste ‘planetenjagers’ ter wereld die gebruik maken van de radiële snelheidsmethode.
Het is een optische en nabij-infraroodspectrograaf, d.w.z. een apparaat dat zowel zichtbaar als infrarood licht van objecten meet.
Het hoofddoel van het project is het opsporen van rotsachtige exoplaneten rond nabije rode dwergsterren.
Het spectrum van een bepaalde ster kan de aanwezigheid van exoplaneten verraden, omdat onderzoekers aan de hand hiervan de kleine bewegingen van de ster kunnen meten die worden veroorzaakt door de zwaartekracht van de planeten die om hem heen cirkelen.
Dit effect is vooral goed meetbaar bij kleine sterren met relatief weinig massa, zoals rode dwergen.
Sinds zijn ingebruikname in 2015 heeft CARMENES zeventien bekende exoplaneten opnieuw geanalyseerd en 59 nieuwe exoplaneten rond sterren in de buurt van ons zonnestelsel ontdekt en bevestigd.
Daarmee is het aantal bekende nabije exoplaneten aanzienlijk toegenomen.
Het 22 februari in Astronomy & Astrophysics gepubliceerde artikel is de honderdste wetenschappelijke publicatie van het CARMENES-consortium en bewijst het succes van het project. Het waarneemprogramma is overigens nog niet afgerond.
Om de aanwezigheid van een of meer planeten te kunnen aantonen, moet elke ster minstens vijftig keer worden waargenomen.
En daar zijn de betrokken astronomen nog zeker tot eind dit jaar zoet mee. (EE)
(Image Credit: José A. Caballero (CAB, CSIC-INTA), Javier Bollaín (Render Area)
