De helderste planeet aan de nachtelijke hemel is Venus. Zijn dikke wolkendek weerkaatst ongeveer 75 procent van het licht van de zon. De aarde, die slechts deels door wolken wordt bedekt, reflecteert zo’n 30 procent. Maar nu hebben astronomen een planeet bij een andere ster ontdekt die maar liefst 80 procent van het licht van zijn ster weerkaatst, vergelijkbaar met dat van een gewone aardse spiegel. Dat blijkt uit metingen verricht met CHEOPS (CHaracterising ExOPlanet Satellite), een satelliet voor het nader bestuderen van eerder ontdekte exoplaneten (Zenit november 2019, blz. 30-31). De betreffende planeet, LTT9779b, is bijna vijf keer zo groot en 30 maal zo zwaar als de aarde, en draait in slechts 19 uur om zijn ster. Daarbij houdt hij steeds hetzelfde halfrond naar de ster gericht, waardoor de temperatuur aan de dagzijde van deze ultra-hete Neptunusachtige planeet ruim 1800 oC bedraagt. De nachtzijde is ongeveer 1100 graden koeler. Sergio Hoyer en collega’s observeerden met CHEOPS tien secundaire eclipsen van de planeet, toen die tijdens zijn omloop achter de ster verdween en vijf uur later aan de andere zijde weer tevoorschijn kwam. Op het moment dat de planeet verdween nam de gezamenlijke helderheid van ster en planeet iets af en aan het einde van de eclips weer iets toe. De afname bedroeg slechts iets meer dan één honderdste procent, maar dat was toch voldoende om in combinatie met andere metingen het reflecterend vermogen van de planeet af te leiden. De extreem hoge reflectie van LTT9779b wordt veroorzaakt door wolken die grotendeels uit silicaten gemengd met metalen als titanium bestaan. Die stoffen zijn afkomstig van het oppervlak van de planeet, dat waarschijnlijk niet meer vast is maar lava-achtig. De astronomen hebben berekend dat het metaalgehalte in de atmosfeer van de planeet meer dan 400 maal zo hoog is als dat van de zon. Daardoor kan de zeer hete atmosfeer veel titaandamp bevatten alvorens zo oververzadigd te raken dat er door condensatie sterk ‘spiegelende’ wolken ontstaan. (GB/Astronomy & Astrophysics 675, A81) (Image Credit: ESA/Ricardo Ramírez Reyes/Universidad de Chile)
