Franse onderzoekers hebben sporen van een record-oude protoplaneet ontdekt.
Ze werd gedetecteerd in een meteoriet die in mei 2020 nabij Bor Ben Takoul, in het zuiden van Algerije, werd gevonden.
Hij maakt deel uit van 23 hemelstenen, totaal bijna 32 kilo zwaar, die daar uit het zand zijn opgevist.
De vondst als geheel wordt aangeduid met Erch Chech 002 (EC 002), dat wil zeggen de tweede meteorietenvondst in een gebied van de Sahara dat Erch Chech wordt genoemd.
Meteorieten zijn overblijfselen van de korst, mantel of kern van de eerste protoplaneten die in de schijf van oermaterie rond de zon ontstonden.
Toch geven meteorieten nog een onvolledig beeld van de diversiteit van deze protoplaneten.
Zo’n 95 procent van alle meteorieten is afkomstig van slechts twee objecten, te weten de korst van planetoïde Vesta en de mantel
van een mogelijk groter maar verdwenen hemellichaam.
Jean-Alix Barrat en collega’s onderzochten de chemische samenstelling van een van de meteorieten van EC 002 en vonden dat het hier om een andesiet gaat, een
stollingsgesteente dat voor ruim de helft uit siliciumdioxyde bestaat en vernoemd is naar het Andesgebergte.
Meteorieten met deze samenstelling zijn afkomstig van de korst van veel grotere objecten in de toenmalige oer-nevel rond de zon.
De onderzoekers hebben berekend dat deze andesiet 4,565 miljard jaar geleden door kristallisatie is ontstaan in een soort magma-oceaan die nog een kleine miljoen
jaar ouder was.
Daarmee is deze meteoriet het oudste bekende fragment van een protoplaneet.
Uit eerder experimenteel onderzoek is gebleken dat op een zichzelf opwarmende protoplaneet gemakkelijk een magmaoceaan kon ontstaan.
De astronomen denken daarom dat er 4,5 miljard jaar geleden ook veel protoplaneten met een korst van andesiet moeten zijn geweest.
Toch zijn er maar heel weinig andesieten op aarde gevallen en ook is er geen enkele planetoïde gevonden waarvan het spectrum op dat van EC 002 lijkt.
Mogelijk zijn deze protoplaneten weer verdwenen, hetzij doordat zij door botsingen weer tot puin uiteen vielen, of doordat zij op nog
grotere objecten zoals planeten zijn gebotst en geen sporen hebben achtergelaten. (GB/PNAS 118, art. no. 20-26129)
(Image Credit: Anthony Irving (University of Washington)
lpi.usra.edu/meteor/get_original_photo.php