Spaanse onderzoekers hebben voor het eerst het spectrum vastgelegd van een groenachtig lichtschijnsel dat soms hoog in de atmosfeer is te zien. Het vertoont zich dan boven een zogeheten sprite, een heel kortdurend lichtschijnsel boven een onweerscomplex dat samenhangt met een krachtige bliksemontlading tussen een wolk en de aarde. Zulke sprites zijn meestal slechts een fractie van een seconde te zien Eerder spectroscopisch onderzoek aan deze Transient Luminous Events (TLE’s)wees erop dat ze vooral veroorzaakt worden door stikstofmoleculen die in een hogere energietoestand zijn gebracht en hun energie bij het terugvallen in de vorm van licht uitzenden. Zo konden tenminste de blauwe en rode sprites worden verklaard. Bij het groene schijnsel werd gedacht aan zuurstofatomen, maar daar was nog geen spectroscopisch bewijs voor. Na de presentatie van de eerste video-opnamen van een groene TLE, in 2019, startte een groep Spaanse onderzoekers onder leiding van Maria Passas-Varo een waarnemingscampagne om het spectrum van dit schijnsel vast te leggen. Zij deden dat met de Granada Sprite Spectrograph and Polarimeter (GRASSP), op een heuvel in Castellgali nabij Barcelona. Op 21 september dat jaar, na met een videocamera 42 sprites te hebben vastgelegd, verkregen zij eindelijk ook een spectrum dat voldoende helder was om te analyseren. Het groene schijnsel duurde nog geen driekwart seconde en vertoonde zich boven een kwalvormige rode sprite (een jellyfish) die tijdens een krachtig onweer boven de Middellandse Zee was verschenen, op zo’n 370 kilometer van de waarnemers. De flits zelf was echter niet op de videobeelden te zien, mede doordat die in rood licht waren opgenomen. In het spectrum werden niet alleen de verwachte tekenen van zuurstof gevonden, maar ook die van ijzer, nikkel, stikstof, natrium en silicium. De signalen van ijzer en silicium wijzen op een samenhang met interplanetaire stofdeeltjes die met grote snelheden de atmosfeer binnendringen en daar verschroeien. Deze deeltjes zouden een rol kunnen spelen in het optreden van sprites en moeten daarom ook worden meegenomen in de modellen van dit soort verschijnselen, aldus de onderzoekers. (GB/Nature Communications 14: 7810) december) (Image Credit: Maria Passas-Varo e.a.)
