In het sterrenbeeld Pegasus is een witte dwerg gevonden die in iets meer dan een minuut om zijn as draait.
Dit overblijfsel van een lichte ster is daarmee de snelst draaiende alleenstaande witte dwerg die tot nu toe is gevonden.
De vorige recordhouder, zes jaar geleden ontdekt, draait in vijf minuten rond.
Dat de nieuwe recordhouder niet uit elkaar vliegt komt doordat zijn massa, ruim tweemaal die van de zon, is samengeperst in een bol ter grootte van de aarde en dus een enorme aantrekkingskracht heeft.
De aswenteling van deze witte dwerg, J2211+1136, werd afgeleid uit een periodieke variatie van zijn helderheid.
Deze metingen werden verricht in augustus en september 2021 op het Apache Point Observatory in New Mexico, VS, eerst met tussenpozen van 30 seconden en daarna 15 en 10 seconden.
Hieruit werd een helderheidsvariatie van 0,03 magnitude met een periode van 70 seconden afgeleid.
In principe zou zo’n variatie ook door het pulseren van de ster kunnen worden veroorzaakt, maar dat is in dit geval uitgesloten.
Witte dwergen zijn in feite de kernen van sterren als de zon die aan het einde van hun bestaan hun buitenste lagen hebben wegblazen.
Het resultaat daarvan is gewoonlijk een relatief langzaam draaiende witte dwerg, met een rotatietijd in de orde van uren tot dagen.
Bij witte dwergen in dubbelstersystemen kan de aswenteling echter versneld worden als de witte dwerg gas invangt van de andere component.
Maar dat is bij deze alleenstaande witte dwerg volgens Mukremin Kilic en collega’s duidelijk niet het geval.
Modellen van de evolutie van zulke dubbelsterren wijzen er echter op dat als beide componenten geheel met elkaar versmelten het dan ontstane overblijfsel een nog snellere aswenteling kan krijgen, van zelfs minuten.
Zo’n versmelting zou ook bij J2211+1136 het geval zijn geweest.
Deze alleenstaande witte dwerg heeft een sterk magnetisch veld, een relatief grote massa en koel oppervlak, een atmosfeer die uit waterstof en helium bestaat en beweegt ook relatief snel door de ruimte.
Allemaal tekenen van een versmelting van twee componenten, waarbij het eindproduct ook nog eens een forse snelheid mee kreeg. (GB/Astrophysical Journal Letters 923, L6)
(Image Credit: Apache Point Observatory)
