Het vluchtleidingsteam van NASA-ruimtesonde Voyager 1 staat voor een raadsel.
De in 1977 gelanceerde verkenner, die inmiddels ruim 23 miljard kilometer van de aarde verwijderd is, werkt normaal, ontvangt en voert opdrachten uit en verzamelt en verzendt wetenschappelijke gegevens.
Maar de gegevens van het standregel- en controlesysteem (AACS) van de sonde geven niet weer wat er werkelijk aan boord gebeurt.
Het AACS regelt de oriëntatie van de oude ruimtesonde. Het zorgt er onder meer voor dat de grote schotelantenne van Voyager 1 precies op de aarde gericht blijft, zodat deze gegevens naar de aarde kan overseinen. Alles wijst erop dat het systeem nog steeds werkt, maar de telemetrische gegevens die hij terugstuurt zijn corrupt: ze lijken willekeurig gegenereerde data te bevatten.
Vreemd genoeg heeft deze storing er nog niet toe geleid dat de ruimtesonde zichzelf in ‘spaarstand’ heeft gezet – een toestand waarin alleen essentiële taken worden uitgevoerd, zodat technici tijd hebben om een probleem te diagnosticeren.
Het signaal van Voyager 1 is ook niet zwakker geworden, wat erop wijst dat de schotelantenne nog steeds op de aarde is gericht.
Onduidelijk is of het stoorsignaal van de AACS zelf afkomstig is of van een ander systeem dat betrokken is bij het verzenden van telemetrische gegevens.
Ook laat zich nog niet voorspellen of het probleem invloed kan hebben op het verdere functioneren van de ruimtesonde.
Door de grote afstand kan het nog een hele tijd duren voordat de oorzaak bekend is, als deze al gevonden wordt.
Een commando van het vluchtleidingscentrum doet er ruim twintig uur over om Voyager 1 te bereiken. En de antwoorden van de ruimtesonde zijn ook ruim twintig uur onderweg.
Als de oorzaak wel wordt gevonden, kan het probleem wellicht worden opgelost door de software van de ruimtesonde aan te passen of door over te schakelen op een van de backupsystemen waarmee Voyager 1 is uitgerust.
Dat zou overigens niet voor het eerst zijn. De bijna gelijktijdig gelanceerde ’tweelingbroer’ van Voyager 1 – Voyager 2 dus – functioneert nog steeds normaal.
Deze bevindt zich nu op bijna 20 miljard kilometer van de aarde. (EE)
