Astronomen van de Nicolaus Copernicus Universiteit in Torún (Polen) hebben een tweede planeet ontdekt bij HD 118203, een ster in het sterrenbeeld Grote Beer die driehonderd lichtjaar van ons is verwijderd. De planeet heeft iets meer dan elf keer zoveel massa als Jupiter, een omlooptijd van veertien jaar en een temperatuur van hooguit minus 100 graden Celsius (Astronomy & Astrophysics). De ontdekking van de ‘super-Jupiter’, die de aanduiding HD 118203 c heeft gekregen, kent een lange voorgeschiedenis. Al bijna twintig jaar weten astronomen dat er om de ster HD 118203 een gasrijke planeet cirkelt die twee keer zoveel massa heeft als Jupiter, de grootste planeet van ons zonnestelsel. Deze hete planeet – HD 118203 b – bevindt zich heel dicht bij zijn moederster en heeft een omlooptijd van slechts zes dagen. Omdat dopplerwaarnemingen erop wezen dat er wellicht nóg een planeet om de ster draait, besloot het Poolse team om ster HD 118203 in hun waarneemprogramma’s op te nemen. Daarbij werd eerst gebruik gemaakt van de 9-meter Hobby-Eberly Telescope in Texas (VS) en later van de kleinere Italiaanse Galileo-telescoop op het Canarische eiland La Palma. Uiteindelijk kostte het vijftien jaar om HD 118203 c op te sporen. Pas in maart 2023 waren voldoende metingen gedaan om de omloopbaan van de planeet nauwkeurig vast te stellen. Met behulp van dopplermetingen en gegevens van de Europese astrometrische ruimtesonde Gaia kon bovendien zijn massa worden bepaald. Meetgegevens van NASA-satelliet TESS lijken erop te wijzen dat er om HD 118203 verder geen zware planeten cirkelen. Met zijn 11,1 Jupitermassa’s behoort HD 118203 c tot de zwaarste van de bijna zesduizend exoplaneten die tot nu toe zijn ontdekt. (EE) (Image credit: Nicolaus Copernicus Universiteit)
