Een aarde-achtige planeet bij een rode dwergster – het meest voorkomende stertype in het heelal – blijkt in het geheel geen atmosfeer te hebben.
Omdat rode dwergen alomtegenwoordig zijn, kan deze ontdekking grote implicaties hebben voor de zoektocht naar leven op andere planeten.
De planeet zonder atmosfeer, die bekendstaat als GJ 1252b, draait in ongeveer twaalf uur om zijn kleine moederster.
Hij is iets groter dan de aarde en staat veel dichter bij zijn ster dan de aarde bij de zon.
Hierdoor is GJ 1252b niet alleen intens heet, maar is de stralingsdruk van zijn ster ook hevig genoeg om een eventuele atmosfeer weg te blazen.
Ook de aarde verliest, onder invloed van de zon, in de loop van de tijd een deel van haar atmosfeer, maar vulkanische uitstoot en allerlei kringloopprocessen vangen dat verlies op.
In de nabijheid van een ster kunnen de verloren gegane gassen echter niet worden aangevuld. Dat laatste is precies wat er met de planeet Mercurius lijkt te zijn gebeurd.
Mercurius heeft wel een atmosfeer, maar die is uiterst ijl en bestaat uit atomen die door de zon uit zijn oppervlak worden weggeslagen.
Door de extreem hoge temperatuur op de planeet ontsnappen deze atomen de ruimte in.
Om vast te stellen of ook GJ 1252b geen atmosfeer heeft, hebben astronomen de infraroodstraling van de planeet gemeten op de momenten dat deze achter zijn ster langs trok en zowel zijn eigen licht als het door hem weerkaatste licht van de ster wordt tegengehouden. De metingen laten zien dat de dagtemperatuur op GJ 1252b ongeveer 1137 graden Celsius bedraagt – zo heet dat goud, zilver en koper op de planeet zouden smelten.
Dit komt overeen met de verwachte temperatuur van een onbeschermd rotsoppervlak, en daaruit leiden de astronomen af dat GJ 1252b geen atmosfeer heeft.
Overigens zijn rode dwergsterren doorgaans veel actiever dan onze zon, en produceren ze geregeld enorme uitbarstingen.
Dat maakt de kans dat hun eventuele planeten een atmosfeer kunnen behouden nóg kleiner. (EE)
(Image Credit: NASA/ESA/STScI/G. Bacon)
