Image default

Planeet bij Alfa Centauri speelt kiekeboe

Astronomen hebben opnieuw een planeet bij Alfa Centauri ontdekt, maar helaas werd die daarna – evenmin als de eerste – niet meer teruggevonden. Alfa Centauri bestaat uit een heel heldere dubbelster, Alfa Cen A en B, en een veel zwakker sterretje dat er op grote afstand omheen draait. Deze Proxima Centauri staat momenteel dichter bij de zon dan zijn grotere broers en is daardoor met 4,2 lichtjaar de meest nabije buur van de zon. De nu gevonden kandidaat-planeet draait om de A-component van de dubbelster. Hij werd in augustus 2024 ontdekt met de James Webb Space Telescope, maar pas nadat het verblindende licht van de ster met een masker (coronagraaf) was afgeschermd. De planeet was meer dan tienduizend maal zwakker dan de ster en stond er op slechts 1,5 boogseconde naast. Ter plekke is dat ruim twee maal zo ver als Mars van de zon. Om de ontdekking te bevestigen, werd de Webb-telescoop in februari en april 2025 opnieuw op Alfa Centauri gericht. Helaas werd geen spoor van een planeet gevonden. Mogelijk stond hij toen te dicht bij de ster. Om dat te kunnen vaststellen onderzochten de ontdekkers via computersimulaties welke baan de planeet zou moeten beschrijven om de detectie en non-detecties te kunnen verklaren. Daarbij werd ook de mogelijke ontdekking meegenomen van een kandidaat-planeet die in 2019 met de Very Large Telescope van de ESO in Chili zou zijn waargenomen. Volgens Charles Beichman en collega’s is er een kans van vijftig procent dat de planeet echt bestaat als hij in twee tot drie jaar in een vrij elliptische en scheefstaande baan om de ster zou draaien. Het zou dan om een gasreus gaan met de omvang van Jupiter en een massa iets groter dan die van Saturnus. Mocht deze kiekeboe-planeet via toekomstige waarnemingen worden teruggevonden, dan zou hij de planeet zijn die het dichtst bij zijn ster is gefotografeerd. In 2012 werd overigens al een kandidaat-planeet bij Alfa Cen B ontdekt, maar ook die is nog niet bevestigd. (GB/Astrophysical Journal Letters, te publiceren) (Image credit: Charles Beichman e.a.)

Ook interessant

Astronomen ontrafelen het geheime verleden van een merkwaardige ster

stipmedia

Apollo-monsters die in 1972 naar de aarde zijn gebracht bevatten ‘exotische’ zwavel

stipmedia

NASA-orbiter werpt nieuw licht op Mars-raadsel

stipmedia

Webb-ruimtetelescoop ontdekt gulzig superzwaar zwart gat in het verre heelal

stipmedia

Na honderd jaar zoeken hebben astronomen mogelijk voor het eerst donkere materie ‘gezien’

stipmedia

Voor het eerst zijn elektrische ontladingen gedetecteerd op Mars

stipmedia