Een nieuwe analyse van bodemmonsters van de planetoïde Bennu, die door een ruimtesonde van NASA op aarde zijn afgeleverd, laat zien dat verdampend water een pekelachtige substantie op het moederlichaam van deze ‘ruimterots’ – een brokstuk van een grotere planetoïde – heeft achtergelaten, waarin zich allerlei organische verbindingen konden vormen (Nature). De betreffende bodemmonsters werden in 2020 door NASA-ruimtesonde OSIRIS-REx op Bennu verzameld. Toen deze ruimtesonde uiteindelijk in 2023 langs de aarde vloog, liet hij een capsule met het verzamelde materiaal boven de woestijn van de Amerikaanse staat Utah vallen, waar wetenschappers ter plaatse waren om hem op te halen en zijn kostbare inhoud tegen vervuiling met aards materiaal te beschermen. In totaal verzamelde OSIRIS-REx ongeveer 120 gram aan materiaal, dat voor verder onderzoek werd verdeeld en uitgeleend aan onderzoekers over de hele wereld, onder wie Sara Russell, kosmisch mineraloog van het Natural History Museum in Londen (VK), en Tim McCoy van het National Museum of Natural History (VS). Russel en collega’s hebben deze monsters geanalyseerd met behulp van een ultramoderne rasterelektronenmicroscoop, waarmee ze details van minder dan een micrometer – een honderdste van de breedte van een mensenhaar – konden onderscheiden. Tot hun verrassing ontdekten de wetenschappers daarbij sporen van waterhoudende natriumcarbonaten. Deze chemische verbindingen waren nog nooit eerder rechtstreeks in een planetoïde of meteoriet gedetecteerd, maar op aarde komen ze van nature voor in verdampende zoutmeren, zoals Searles Lake in de Mojavewoestijn. De verrassende ontdekking van natriumcarbonaat bracht McCoy op het idee om mineraalmonsters in de collectie van het National Museum of Natural History te onderzoeken die eveneens natriumcarbonaten bevatten. Ook nam hij contact op met collega’s elders om te vragen of zij iets bijzonders hadden opgemerkt in andere monsters van Bennu. Alles bij elkaar leverde dit elf mineralen op die waarschijnlijk in een pekelachtige omgeving op het moederlichaam van Bennu zijn gevormd. De onderzoekers denken dat vergelijkbare pekel waarschijnlijk nog steeds voorkomt op andere objecten in ons zonnestelsel, zoals dwergplaneet Ceres en de ijzige Saturnusmaan Enceladus, waarop ruimtesondes natriumcarbonaat hebben gedetecteerd. (EE) (Image credit: NASA/Goddard/University of Arizona)
