Een internationaal team onder leiding van drie onderzoekers van het Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS, Frankrijk), de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) en de Karelsuniversiteit Praag (Tsjechië) heeft met succes aangetoond dat zeventig procent van alle gevonden meteorieten afkomstig is van slechts drie jonge planetoïdenfamilies (Astronomy and Astrophysics, 13 september; Nature, 16 oktober). Hoewel er meer dan 70.000 meteorieten bekend zijn, was slechts zes procent daarvan aan de hand van hun samenstelling duidelijk geïdentificeerd als afkomstig van de maan, de planeet Mars of Vesta, een van de grootste planetoïden in de planetoïdengordel tussen Mars en Jupiter. De herkomst van de overige 94% van de meteorieten – merendeels gewone chondrieten – was tot nu toe onduidelijk. De rest blijkt afkomstig te zijn van de planetoïdenfamilies Karin, Koronis en Massalia, die zijn ontstaan door botsingen die respectievelijk 5,8, 7,5 en ongeveer 40 miljoen jaar geleden in de planetoïdengordel hebben plaatsgevonden. Het team heeft ook de bronnen van enkele andere soorten meteorieten weten te traceren, en daarmee is nu de oorsprong van meer dan negentig procent van alle meteorieten bekend. De ontdekking is gebaseerd op telescopisch onderzoek van de samenstelling van alle belangrijke families in de planetoïdengordel, in combinatie met geavanceerde computersimulaties van de botsingsgeschiedenis van deze dominante families. Waarom deze drie jonge families de bron van zoveel meteorieten zijn? Jonge planetoïdenfamilies worden gekenmerkt door een veelheid aan kleine brokstukken die bij botsingen tussen planetoïden vrijkomen. De grote hoeveelheid puin vergroot de kans op botsingen tussen brokstukken, die vervolgens uit de planetoïdengordel ontsnappen, onder meer in de richting van de aarde. Planetoïdenfamilies die door oudere botsingen zijn ontstaan zijn inmiddels ‘verarmd’. De overvloed aan kleine brokstukken waaruit ze ooit bestonden, is op natuurlijke wijze geërodeerd en na tientallen miljoenen jaren van opeenvolgende botsingen verdwenen. Ook Karin, Koronis en Massalia zullen dit lot ondergaan en uiteindelijk plaats maken voor nieuwe bronnen van meteorieten. De herkomst van de overige tien procent van alle bekende meteorieten is nog onbekend. Om dit te verhelpen is het team van plan om het onderzoek voort te zetten, en zich specifiek te richten op planetoïdenfamilies die minder dan 50 miljoen jaar geleden zijn gevormd. (EE) (Image credit: Jérôme Gattacceca, CNRS, CEREGE)
