Onderzoek door planeetwetenschappers van de universiteit van Hawaï in Manoa wijst erop dat Ganymedes, de grootste maan van Jupiter, perioden van grootschalige geologische activiteit heeft gekend.
Het gaat daarbij met name om ‘zij-schuivingen’, een proces waarbij de beide zijden van een breuk in horizontale richting langs elkaar schuiven.
Op aarde spelen zij-schuivingen zich af langs de grenzen tussen tektonische platen.
Een bekend voorbeeld daarvan is de San Andreasbreuk in Californië.
De korst van Ganymedes bestaat echter niet uit gesteente, maar uit ijs.
Vermoed wordt dat zich onder dat ijs een oceaan van vloeibaar water bevindt, net als bij Europa, een van de andere grote ijsmanen van Jupiter.
Van deze laatste maan was al bekend dat zich daar tektonische processen afspelen die vergelijkbaar zijn met die op aarde. Maar Ganymedes is op dit moment niet meer geologisch actief.
Bij nauwkeurige bestudering van opnamen van Ganymedes, die tussen 1995 en 2003 zijn gemaakt door de ruimtesonde Galileo, hebben de wetenschappers ontdekt dat dit vroeger anders moet zijn geweest.
Op negen plaatsen op het oppervlak van de Jupitermaan hebben ze tekenen van zij-schuiving gevonden.
De overeenkomsten tussen deze locaties zijn dermate treffend, dat de onderzoekers vermoeden dat ze zijn ontstaan door een en hetzelfde grootschalige proces.
Het lijkt er dus sterk op dat ijstektoniek een belangrijke rol heeft gespeeld in de geologische geschiedenis van Ganymedes. (EE)