Waarnemingen met de LOFAR-radiotelescoop lieten vorig jaar zien dat de eerste generatie Starlink-satellieten onbedoeld radiogolven uitzenden die astronomische waarnemingen kunnen hinderen. Uit nieuw onderzoek met LOFAR, de grootste radiotelescoop ter wereld die op lage frequenties waarneemt, blijkt dat de nieuwste Starlink-satellieten (‘V2-mini’) nog veel hinderlijker zijn. Ze produceren tot meer dan dertig keer zoveel radiostraling als hun voorgangers, en vormen zo een bedreiging voor radioastronomische waarnemingen vanaf de aarde. De afgelopen jaren is het aantal satellieten in lage aardbanen explosief gestegen, voornamelijk door de snelle commercialisering van de ruimte. Sinds 2019 hebben bedrijven als SpaceX en OneWeb honderden tot duizenden satellieten gelanceerd, met name voor communicatiedoeleinden. En hun aantallen zouden tegen het einde van dit decennium wel eens kunnen oplopen tot meer dan honderdduizend. De radiogolven die deze satellieten uitzenden leiden tot ernstige bezorgdheid bij astronomen. ‘Vergeleken met de zwakste bronnen die we met LOFAR waarnemen, is de ‘lekstraling’ van de Starlink-satellieten tien miljoen keer zo helder. Dit verschil is vergelijkbaar met dat tussen de zwakste sterren die je met het blote oog kunt waarnemen en de helderheid van de vollemaan. Aangezien SpaceX ongeveer veertig tweede-generatiesatellieten per week lanceert, vormen ze een steeds groter probleem,’ aldus Cees Bassa van ASTRON, het Nederlands Instituut voor Radioastronomie. Het nieuwe onderzoek benadrukt de noodzaak van strengere regelgeving omtrent de onbedoelde straling van satellieten, om de toekomst van de astronomie in het licht van de oprukkende satelliettechnologie veilig te stellen. ‘De mensheid nadert duidelijk een keerpunt waarop we actie moeten ondernemen om onze hemel te behouden als venster waardoor we het heelal vanaf de aarde verkennen. Satellietbedrijven zijn niet niet geïnteresseerd in het produceren van deze onbedoelde straling, dus het minimaliseren ervan zou ook een prioriteit moeten zijn in hun duurzame ruimtevaartbeleid,’ zegt Federico Di Vruno van de internationale SKA-radiosterrenwacht die momenteel verspreid over Australië en Zuid-Afrika wordt gebouwd. ’Starlink is niet de enige grote speler in lage aardbanen, maar ze hebben de kans om hier de norm te stellen.’ (EE) (Image credit: ASTRON)
