Wetenschappers van het Moscow Institute of Physics and Technology en het Max-Planck-Institut für Sonnensystemforschung hebben een nieuwe waterkringloop ontdekt op de planeet Mars.
Deze kringloop zorgt ervoor dat Mars nog steeds waterdamp kwijtraakt.
Ongeveer eens in de twee aardse jaren, tijdens de zomer op het zuidelijk halfrond van Mars, en alleen dan en daar, gaat er een ‘venster’ open waardoor waterdamp uit de lage atmosfeer naar de hoge atmosfeer kan opstijgen.
Eenmaal daar aangekomen voeren winden het schaarse gas naar de noordpool.
Een deel van de waterdamp wordt afgebroken en ontsnapt de ruimte in, de rest zakt bij de pool omlaag.
Miljarden jaren geleden was Mars een planeet met een oceaan en rivieren.
Van al dat water is maar weinig meer over: zeker 80 procent ervan is verdwenen, en dat proces gaat nog steeds door.
Hoog in de atmosfeer worden watermoleculen, onder invloed van de ultraviolette straling van de zon, gesplitst in waterstof en hydroxyl, waarna de waterstof de ruimte in verdwijnt.
De vraag is hoe dat kan. Het middelste deel van de Marsatmosfeer zou, net als de aardse tropopauze, de opstijgende waterdamp moeten tegenhouden.
Daar is het doorgaans namelijk zo koud dat de damp in ijs verandert.
Uit de computersimulaties blijkt nu dat de middelste atmosfeer van Mars tijdens de zuidelijke zomer twee keer per dag ‘lekt’.
De oorzaak ligt bij de elliptische omloopbaan van de planeet.
In de huidige situatie valt de zuidelijke zomer ruwweg samen met het moment dat Mars zijn kleinste afstand tot de zon bereikt.
Hierdoor is de zuidelijke zomer beduidend warmer dan de noordelijke.
Dit heeft tot gevolg dat tijdens de zuidelijke zomer waterdamp op bepaalde tijdstippen kan meeliften met warme luchtmassa’s en zo de hoge atmosfeer bereikt.
Tijdens grote stofstormen, zoals die in 2018, wordt dat proces nog versterkt. (EE)