Een van de wijngaarden in de buurt van de Zuid-Franse stad Béziers ligt in een ronde, 200 meter brede depressie of laagte die op een inslagkrater lijkt.
Een team onder leiding van kosmochemicus Frank Brenker van de Goethe Universiteit Frankfurt heeft nu aan de hand van gesteente- en bodemanalyses vastgesteld dat deze structuur is ontstaan door de inslag van een ijzer-nikkel-meteoriet.
Ontelbare meteorieten zijn in het verleden op de aarde ingeslagen, maar herkenbare meteorietkraters zijn zeldzaam, omdat de meeste sporen van hun veroorzakers allang zijn uitgewist.
Dit komt door erosie en verschuivingen in de aardkorst, de zogeheten platentektoniek.
Vandaar dat in de Earth Impact Database wereldwijd slechts 190 inslagkraters vermeld staan, waaronder drie in West-Europa, die nauwelijks als zodanig herkenbaar zijn. Brenker is ervan overtuigd dat de meteorietkrater in Zuid-Frankrijk aan deze lijst zal worden toegevoegd.
Tijdens een vakantie werd zijn aandacht getrokken door het wijnhuis ‘Domaine du Météore’.
Een van de wijngaarden daarvan ligt in een ronde depressie van ongeveer 220 meter breed en 30 meter diep, en de eigenaars gebruiken de hypothese dat het de inslagkrater van een meteoriet is als marketingstunt voor hun wijn.
Deze verklaring werd al in de jaren 50 door verschillende geologen opgevoerd, maar later door befaamdere collega’s afgeschreven.
Samen met zijn vrouw verzamelde Brenker gesteentemonsters voor analyse in de laboratoria van de Goethe Universiteit, en daarin werden inderdaad tekenen van een inslag ontdekt.
Uit de microanalyse bleek dat donkergekleurde lagen in een van de schisten in het gesteente, die gewoonlijk veel mica bevatten, schokaders zouden kunnen zijn, ontstaan door het schuren en breken van het gesteente tijdens een inslag.
Ook werd breccie aangetroffen – hoekig gesteentepuin dat bijeengehouden wordt door een soort ‘cement’ dat eveneens bij een meteorietinslag kan ontstaan.
Het jaar daarop nam Brenker zijn collega Andreas Junge en een groep studenten mee naar Zuid-Frankrijk om de krater in detail te onderzoeken.
Zij ontdekten dat het aardmagnetisch veld ter plaatse iets zwakker is dan in de omgeving.
Dit is kenmerkend voor inslagkraters, omdat de inslag het gesteente verbrijzelt of zelfs smelt, waardoor het minder kan bijdragen aan het aardmagnetisch veld.
Met behulp van sterke magneten die aan een plaat waren bevestigd, vonden de onderzoekers minuscule ijzeroxidebolletjes met diameters tot één millimeter.
Dergelijke microbolletjes zijn eerder ook in andere inslagkraters aangetroffen. Uit latere laboratoriumanalyses bleek dat de bolletjes tevens nikkelhoudend ijzer bevatten en een kern van mineralen omsluiten die karakteristiek zijn voor de krateromgeving.
Daarnaast hebben de onderzoekers talrijke microdiamantjes ontdekt die zijn ontstaan door de hoge druk die bij de inslag optrad.
In combinatie met het zwakkere magnetische veld en de overige geologische en mineralogische ontdekkingen is volgens de onderzoekers dan ook maar één conclusie mogelijk: er is hier inderdaad een meteoriet ingeslagen. (EE)
(Image Credit: Frank Brenker, Goethe University Frankfurt)
