Astronomen hebben een gasreusachtige exoplaneet ontdekt met de dichtheid van een marshmallow.
De planeet draait om de 580 lichtjaar verre rode dwergster TOI-3757 en heeft een omlooptijd van slechts drieënhalve dag (Astrophysical Journal).
Hoe de ‘luchtige’ exoplaneet kan zijn ontstaan is nog onduidelijk. Volgens zijn ontdekkers zou zijn geringe dichtheid het gevolg kunnen zijn van twee factoren.
De eerste houdt verband met de rotsachtige kern van de planeet. Gasreuzen beginnen als zware rotsachtige kernen die ongeveer tien keer zoveel massa hebben als de aarde, waarna ze snel grote hoeveelheden gas uit hun omgeving aantrekken.
Omdat de kleine moederster relatief weinig zware elementen bevat, kan dit ertoe hebben geleid dat de kern van de planeet zich maar langzaam heeft gevormd, waardoor de aantrekking van gas laat op gang kwam.
Een andere factor is de enigszins ellipsvormige baan die de planeet doorloopt. Deze heeft tot gevolg dat hij het ene moment dichter bij zijn ster staat dan het andere, wat resulteert in een aanzienlijke opwarming en opzwelling van zijn atmosfeer.
De planeet is ontdekt door NASA-satelliet TESS. Een onderzoeksteam onder leiding van Shubham Kanodia van het Carnegie Institution for Science (VS) heeft daarop vervolgwaarnemingen gedaan met telescopen op aarde.
TESS nam de planeet waar op het moment waarop deze voor zijn ster langs schoof.
Uit de helderheidsdip die de ster daarbij vertoonde konden de astronomen afleiden dat de planeet een diameter van ongeveer 150.000 kilometer heeft.
Daarmee is hij iets groter dan Jupiter. Vervolgens hebben de astronomen met onder meer een instrument van de 3,5-meter WIYN-telescoop de snelheid gemeten waarmee de ster door de om haar heen draaiende planeet aan het schommelen wordt gebracht.
Daaruit kon worden afgeleid dat de planeet ongeveer vier keer zo weinig massa heeft als Jupiter.
Uit de gemeten grootte en massa volgt dat de dichtheid van de planeet 0,27 gram per kubieke centimeter bedraagt – minder dan de helft van de dichtheid van de planeet Saturnus en vergelijkbaar met de dichtheid van een marshmallow. (EE)
(Image Credit: NOIRLab/NSF/AURA/J. da Silva/Spaceengine/M. Zamani)