Image default

Lokale Bel krijgt een Lokale Schoorsteen

De zon bevindt zich in een gebied in de ruimte waarin de dichtheid van de interstellaire materie geringer is dan elders, de zogeheten Lokale Bel. Deze bel is ruwweg duizend lichtjaar groot en zeer waarschijnlijk ontstaan door een aantal sterren die kort na elkaar als supernova explodeerden. De wand van deze bel bestaat uit een schil van gas en stof die tijdens de expansie van de bel werden opgeveegd. Duitse en Amerikaanse astronomen hebben nu gevonden dat deze schil verre van ‘gasdicht’ is. In het verleden zijn talloze tracers gebruikt voor het afleiden van de vorm van de Lokale Bel. Theo O’Neill en collega’s gebruikten hiervoor nu een twee jaar geleden samengestelde driedimensionale kaart van de verdeling van het interstellaire stof tot op afstanden tot zo’n 4000 lichtjaar rond de zon. Deze kaart heeft in alle richtingen, afhankelijk van de gemeten afstand, een resolutie van 1,5 tot 22 lichtjaar, ruim voldoende voor het reconstrueren van de Lokale Bel. De astronomen konden zo vaststellen dat de Lokale Bel een zeer grillige en asymmetrische vorm heeft en in noordelijke (galactische) richting is uitgerekt. Daar bevindt zich ook een grote opening, de Lokale Schoorsteen. Die is waarschijnlijk ontstaan doordat de vele supernova’s de bel hier hebben doen barsten, waardoor er een soort tunnel naar de omringende interstellaire ruimte is ontstaan. Materie in de bel zou hier naar de grens van het lagere deel van de halo van het Melkwegstelsel kunnen stromen. De wand van de bel is gemiddeld zo’n 110 lichtjaar dik en vertegenwoordigt een totale opgeveegde stofmassa van ongeveer 600.000 maal de massa van de zon. Aan de buitenzijde van de bel bevinden zich vele bekende gas- en stofwolken die op een bepaald moment door de uitdijing van de bel tot stervorming werden aangezet. Verder vonden de astronomen ook op andere plaatsen in de wand van de bel kleinere tunnels die naar omringende bellen leiden, zoals in het zuiden. De Lokale Bel is spreekwoordelijk dus zo lek als een mandje. (GB/Astrophysical Journal 973: 136) (Image credit: (Theo O. Neill e.a.; bewerking: Mat Drummen)

Ook interessant

Grootste superstructuur ontdekt in het nabije heelal

stipmedia

Nieuwe inzichten in de mysterieuze uitbarstingen van gele hyperreuzen

stipmedia

Ruimtetelescoop neemt lichtshow waar rond het zwarte gat in het centrum van de Melkweg

stipmedia

Eerste 3D-waarnemingen van atmosfeer exoplaneet brengen uniek klimaat aan het licht

stipmedia

Exploderende witte dwergen vertonen een verrassende diversiteit

stipmedia

Sterrenhoop toont zijn kleurenpracht op 80 miljoen pixels tellende ESO-opname

stipmedia