De ‘leefbare’ planeet bij Proxima Centauri zou in de toekomst ook onleefbaar kunnen worden. Dat leiden Amerikaanse en Canadese astronomen af uit simulaties van de toekomstige baanbeweging van de planeten die bij deze ster zijn gevonden. Bij Proxima Centauri, de ster die met een afstand van 4,25 lichtjaar het dichtst bij de zon staat, zijn in het afgelopen decennium drie planeten ontdekt die er op afstanden van 4, 7 en 220 miljoen kilometer omheen draaien. De middelste planeet van dit drietal, Proxima Centauri b, is het meest interessant omdat hij vrijwel even zwaar is als de aarde en zich in de zogenoemde leefbare zone bevindt. Dat is het gebied rond een ster waar de temperatuur aan het oppervlak van een eventuele planeet vloeibaar water mogelijk maakt en dus de kans op (het ontstaan van) leven vergroot. Op de binnenste planeet is het daarvoor te heet en op de buitenste te koud. De binnenste en middelste planeet passeren elkaar echter periodiek op een afstand van slechts drie miljoen kilometer, wat tot zwaartekrachtsinteracties leidt. Die verstoringen veroorzaken – tezamen met de getijdenkrachten van de nabije ster – veranderingen in de vorm en oriëntatie van hun banen en zouden er zelfs toe kunnen leiden dat een van de twee planeten uit het stelsel wordt weggeslingerd. Volgens computersimulaties, verricht door Joseph Livesey en collega’s, is de kans op dit laatste weliswaar gering maar niet nul. Maar bij de ‘leefbare’ planeet speelt nog iets anders. Daarvan wordt het inwendige door de getijdenkrachten flink gekneed en daardoor opgewarmd. De warmteproductie is momenteel een stuk hoger dan in het inwendige van de aarde en zal dat volgens de simulaties ook nog wel even zo blijven. De vulkanische activiteit die hiermee gepaard gaat zou – in combinatie met de warmte van de ster – de atmosfeer en het oppervlak uiteindelijk zo sterk kunnen uitdrogen dat de planeet alsnog onleefbaar wordt. In de kleinere buur van Proxima b wordt ook getijdenwarmte opgewekt, maar die planeet is sowieso al veel te heet voor vloeibaar water. (GB/Astrophysical Journal 964: 4) (Image credit: ESO/M. Kornmesser)
