Mercurius, de planeet die het dichtst bij de zon staat, is tijdens zijn afkoeling veel minder gekrompen dan voorheen werd gedacht.
Dat leidt de Amerikaanse astronoom Thomas Watters af uit opnamen van de MESSENGER-sonde die tussen 2011 en 2015 om Mercurius draaide.
De reductie, 5 tot 6 kilometer, is ten opzichte van de diameter van de bijna 5000 kilometer grote planeet weliswaar gering, maar wel belangrijk voor het tempo van de afkoeling.
De korst van Mercurius bestaat uit één grote, starre plaat, in tegenstelling tot de meerdere losse platen van de aardkorst.
Deze starre plaat kreeg als gevolg van de afkoeling en inkrimping van de planeet overal krimpscheuren.
Die afkoeling begon 3,9 miljard jaar geleden, aan het einde van de periode waarin het binnenste deel van het zonnestelsel werd geteisterd door inslagen van planetoïde-achtige objecten, het Late Heavy Bombardment.
Tijdens eerdere analyses van de krimpscheuren werden ook vele structuren geteld waarvan niet duidelijk was of ze echt door inkrimping waren ontstaan of door andere tektonische activiteit.
Dat resulteerde in een geschatte inkrimping van 4 tot 7 kilometer, met soms zelfs waarden tot 17 kilometer.
Watters heeft dit onderscheid nu wel gemaakt en alleen de meest overtuigende krimpstructuren in zijn analyses meegenomen.
Dat resulteert in een krimp van slechts 0,4 tot 2,0 kilometer.
Opmerkelijk is echter dat de krimp op het noordelijk halfrond van de planeet consequent kleiner is dan op het zuidelijk halfrond.
De lagere krimpwaarden impliceren dat Mercurius langzamer afkoelde en een wat hetere kern behield dan tot nu toe uit de modellen voor zijn afkoeling werd afgeleid.
De nieuwe waarden vallen daarom goed te rijmen met het feit dat Mercurius nu nog een magnetisch veld heeft en waarschijnlijk ook een geringe tektonische activiteit vertoont.
De langzamere afkoeling zou volgens Watters mede te danken zijn aan de isolerende werking van een dikke, poreuze laag van gesteentepuin (regoliet) rond de planeet.
Ook de afkoeling van onze maan zou door zo’n dikke ‘deken’ kunnen zijn vertraagd. (GB/
Nature Communications, Earth & Environment 2: 9)
