Nieuwe gegevens van de Hubble-ruimtetelescoop hebben meer inzicht gegeven in de eigenschappen van twee sterk opgezwollen planeten die rond de 2400 lichtjaar verre ster Kepler-51 cirkelen.
De beide planeten zijn, samen met een derde, in 2012 ontdekt met de Kepler-satelliet.
Maar pas twee jaar later werd duidelijk dat ze een zeer lage gemiddelde dichtheid moeten hebben.
De Hubble-waarnemingen hebben dat nog eens bevestigd.
Hoewel de beide planeten slechts enkele malen zoveel massa hebben als de aarde, zijn hun atmosferen zo sterk opgezwollen dat ze bijna zo groot zijn als Jupiter. Anders gezegd: de twee planeten zijn ogenschijnlijk zo omvangrijk als de grootste planeet van ons zonnestelsel, maar zijn ruwweg honderd keer lichter.
Waarom deze atmosferen zo omvangrijk zijn, is nog onduidelijk.
Maar deze eigenschap zou het wel gemakkelijker moeten maken om hun chemische samenstelling te onderzoeken.
Daarom heeft ‘Hubble’ de twee waargenomen op de momenten dat ze voor hun moederster langsschoven, en daarbij gemeten hoeveel infraroodlicht door hun atmosferen werd geabsorbeerd.
Dat zou kunnen verklappen hoeveel waterdamp en andere chemische verbindingen erin aanwezig zijn.
Verrassend genoeg lieten de spectra van beide planeten geen opvallende ‘chemische vingerafdrukken’ zien.
Volgens de astronomen die de waarnemingen hebben gedaan zou dat komen doordat er dichte deeltjeswolken in hun hoge atmosferen ronddrijven.
Het zou kunnen gaan om een soort smog, zoals die ook bij Titan (de grootste maan van de planeet Saturnus) te zien zijn.
De astronomen schrijven de geringe dichtheden van de planeten deels toe aan de jonge leeftijd van het Kepler-51-stelsel, dat naar schatting pas 500 miljoen jaar geleden is ontstaan.
Modelberekeningen laten zien dat de planeten waarschijnlijk op grotere afstanden van hun ster zijn ontstaan en sindsdien dichter daarnaartoe zijn gespiraald en sterk opgewarmd.
Dat zal er, zeker bij de binnenste planeet, op de lange duur toe leiden dat hun omvangrijke atmosferen verdampen. (EE) (Image Credit: NASA, ESA, and L. Hustak, J. Olmsted, D. Player and F. Summers (STScI)
