Het Europese ruimteagentschap ESA heeft indrukwekkende nieuwe opnamen van de zon gepresenteerd.
De foto’s en filmpjes zijn gemaakt door de in februari 2020 gelanceerde Solar Orbiter (‘SOLO’), een ruimtesonde die op 26 maart jl. zijn kleinste afstand tot de zon bereikte.
Op het moment van dichtste nadering bevond SOLO zich binnen de baan van Mercurius, op ongeveer een derde van de afstand zon-aarde.
Zijn beschermende hitteschild bereikte daarbij een temperatuur van ongeveer 500°C. SOLO is uitgerust met tien wetenschappelijke instrumenten, die in nauwe samenwerking inzicht moeten geven in de ‘werking’ van onze zon.
Hoe dichter de ruimtesonde de zon nadert, des te nauwkeuriger kan hij deze onderzoeken. Sommige van deze instrumenten kijken rechtstreeks naar de zon, andere meten de omstandigheden rond de ruimtesonde.
Zo kan worden nagegaan welke ‘voelbare’ gevolgen de gebeurtenissen op de zon miljoenen kilometers verderop hebben.
Tijdens zijn nadering van de zon incasseerde SOLO bij toeval ook enkele grote uitbarstingen van de zon.
Door de meetgegevens van alle instrumenten met elkaar te combineren hopen wetenschappers het complete verhaal van de zonneactiviteit – van het oppervlak van de zon tot aan de Solar Orbiter en daar voorbij – te kunnen optekenen.
Deze kennis zal onder meer worden gebruikt voor een toekomstig systeem dat tot doel heeft om veranderingen in het zogeheten ruimteweer in de omgeving van de aarde te voorspellen.
SOLO heeft al een voorproefje van de werking van zo’n systeem laten zien. Op 10 maart werd de ruimtesonde ‘overspoeld’ door een coronale massa-ejectie.
Aan de hand van meetgegevens die door de ruimtesonde naar de aarde werden gestuurd, konden ESA-wetenschappers voorspellen wanneer de daarbij uitgestoten plasmawolk de onze planeet zou bereiken.
Ongeveer achttien uur later was hier, precies volgens verwachting, poollicht te zien. Een bijzondere nieuwe ontdekking is die van een 25.000 kilometer grote structuur op het zonsoppervlak die de voorlopige bijnaam ‘the hedgehog’ (de egel) heeft gekregen.
Deze bestaat uit een groot aantal ‘stekels’ van heet en koeler gas die alle kanten op wijzen. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen hoe structuren als deze ontstaan.
Ondertussen maken de diverse SOLO-teams zich al op voor de volgende, nog iets dichtere nadering van de zon die voor 13 oktober op het programma staat.
Voordien, op 4 september, zal de ruimtesonde zijn derde scheervlucht langs de planeet Venus maken. (EE)
(Image Credit: ESA)
