Astronomen hebben op 1 mei 2019 een grote uitbarsting waargenomen bij Proxima Centauri, de dichtstbijzijnde ster na de zon. Het was de grootste ‘flare’ (vlam) van deze ster die ooit in ultraviolet licht is waargenomen.
Proxima is een rode dwergster op slechts vier lichtjaar van de aarde.
Rond de ster cirkelen minstens twee planeten, waarvan de binnenste ongeveer even groot is als onze eigen planeet.
Proxima is zeven keer zo klein als de zon en heeft acht keer zo weinig massa.
Ondanks hun geringe omvang staan rode dwergsterren bekend om hun wispelturige gedrag: ze barsten veel vaker en heviger uit dan onze (nogal tamme) zon.
Om te onderzoeken of deze uitbarstingen dezelfde oorzaak hebben als die van de zon, heeft een onderzoeksteam onder leiding van Evgenya Shkolnik en Parke Loyd van Arizona State University Proxima veertig uur lang waargenomen met negen telescopen op aarde en in de ruimte, waaronder de Atacama Large Millimeter Array (ALMA) in Chili en de Hubble-ruimtetelescoop.
Het was tijdens deze waarnemingsactie dat Proxima een uitzonderlijk hevige vlam produceerde.
Binnen enkele seconden nam de helderheid van de ster in het ultraviolet met een factor 14.000 toe.
De sterrenvlam, die slechts zeven seconden duurde, was ook waarneembaar op radiogolflengten.
Alles bij elkaar was de vlam honderd keer krachtiger dan de uitbarstingen die onze zon produceert.
Het was bovendien niet de enige vlam die Proxima in die veertig uur produceerde.
Vermoed wordt dat dit onstuimige gedrag funest kan zijn voor de leefbaarheid van de planeten die om de ster cirkelen.
Anderzijds kan de vrijkomende straling ook chemische reacties in gang zetten waarbij moleculen worden gevormd die nodig zijn voor het ontstaan van organisch leven.
Sterrenvlammen ontstaan wanneer de magnetische velden nabij het oppervlak van een ster zodanig verstrengeld raken, dat ze knappen.
Daarbij komt dermate veel energie vrij dat enorme aantallen geladen deeltjes met bijna de snelheid van het licht de ruimte in worden geschoten. (EE)
(Image Credit:NRAO/S. Dagnello)