Onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology (VS), onder wie een aantal studenten, hebben drie van de oudste sterren in het heelal ontdekt. Ze bevinden zich toevallig in onze eigen kosmische achtertuin: de ‘halo’ van de Melkweg – de wolk van sterren die de hele galactische hoofdschijf omhult. Volgens de analyse van het team zijn de drie sterren tussen twaalf en dertien miljard jaar geleden ontstaan – de tijd waarin de allereerste sterrenstelsels vorm kregen. De onderzoekers denken dat elke ster ooit deel heeft uitgemaakt van zijn eigen kleine, primitieve sterrenstelsel, dat later door ons Melkwegstelsel is opgeslokt (MNRAS). De ontdekkingen van het team komen voort uit een college dat Anna Frebel, hoogleraar natuurkunde aan het MIT, in de herfst van 2022 opstartte. Tijdens dat college leerden de studenten oude sterren te analyseren, en pasten ze deze kennis vervolgens toe op gegevens van sterren die Frebel in de loop der jaren had verzameld met de 6,5-meter Magellan-Clay-telescoop van de Las Campanas-sterrenwacht in het noorden van Chili. Het onderzoek spitste zich uiteindelijk toe op drie sterren die – in vergelijking met onze zon – zeer weinig strontium, barium en andere elementen zoals ijzer bevatten. Bij één van deze sterren bleek het ijzergehalte zelfs meer dan tienduizend keer lager te zijn dan dat van onze zon. De lage chemische abundantie wijst erop dat deze sterren heel oud moeten zijn. Vergelijkbare chemische signaturen zijn eerder gemeten bij een aantal oude, zwakke dwergsterrenstelsels. Toen ze de omloopbanen van de drie sterren hadden nagetrokken, viel de onderzoekers iets merkwaardigs op: in vergelijking met de meeste sterren in de hoofdschijf van de Melkweg, die als auto’s op een racebaan bewegen, leken de drie sterren de verkeerde kant op te rijden. Zo’n ‘retrograde’ beweging wijst erop dat de oorsprong van het betreffende object buiten ons Melkwegstelsel ligt. De combinatie van het feit dat de drie sterren totaal andere banen volgen dan de sterren in de schijf en halo van de Melkweg en slechts geringe hoeveelheden zware elementen bevatten, wijst er sterk op dat ze inderdaad oud zijn en ooit deel hebben uitgemaakt van kleine sterrenstelsels die miljarden jaren geleden vanuit willekeurige richtingen in ons Melkwegstelsel zijn beland en onverstoorbaar hun eigen koers zijn blijven varen. (EE) (Image Credit: Melissa Weiss/Center for Astrophysics | Harvard & Smithsonian)
